Be flash mob - Mongolian the biggest Flash mob

Коллеж ба их сургуулийн ялгаа-Баабар

Энд гол нь боловсролын тогтолцоон дахь хоёр өөр жишгийн тухай өгүүлэх гэсэн юм. Эх газрын болон англо-саксоны жишгээс өөр олон хэмжүүр нэгж шалгуур орон болгонд л байсан л даа. Хятадууд ли, мүн, цэн гэж хэмждэг бол монголчууд төө, сөөм, тохой гэх мэтээр. Тан улсын үед бүрэн боловсронгуйжсан Хятадын шалгалтын зэрэг дэвийн тусгай шалгуур байдаг бол, монголчууд төвдийн нөлөөгөөр гавж, маарамба зэрэг цол өгдөг нь бүдүүн тоймоор хэлэхэд эхнийх нь философийн, дараагийнх нь анагаах ухааны зэрэг дэв аж. Гэхдээ орчин үеийн ертөнц нэгдсэн нэг жишиг рүү орж буй юм. Харин англо-саксон болон эх газрын тогтолцоо зэрэгцэн оршсоор байна.


Германчууд Францаас, оросууд Германаас, монголчууд Оросоос дамжуулан хэрэглэсээр ерөнхийдөө Монголд эх газрын тогтолцоо бүх салбарт өөриймшсөн юм. Гэтэл 1990 оноос англо-саксоны систем салбар болгонд зэрэгцэн орж иржээ. Зурагтын дэлгэцийн хэмжээг инчээр ярьдаг нь ч дэлхий даяар тогтсон зүйл гэж бодъё. Гэтэл хуульд энэ хоёр өөр тогтолцоо зэрэгцэн орж ирсэн нь маш их будилаан үүсгэж байгаа юм. Боловсролын тогтолцоонд хоёр систем зэрэгцсэнээр бүр ч бантан боллоо. Ойлголтын асар их зөрөө гарч толгой эргүүлэх нь ч яахав гэхэд үйлдлийн, сонголтын, хөгжлийн буруу хандлага буй болгож байна.

1990 он хүртэл манайд мөрдөж байсан боловсролын тогтолцоо нь эх газрын систем дээр шинэчлэл хийсэн зөвлөлтийн жишиг байсан юм. 8+4 буюу ерөнхий боловсролын эх газрын тогтолцоо нь хүүхэд 8 жил ерөнхий боловсрол эзэмшээд үлдсэн 4 жилд нь лицей, гимнази гэх мэтээр нэрлэгддэг сургуульд тусгай чиглэлээр суралцдаг аж. Үүнийг зөвлөлтийн систем 10 жилийн ерөнхий боловсролын систем болгон өөрчилсөн ба үүний зэрэгцээ 8-р анги төгсөөд 4 жил техникумд сурган тусгай дунд мэргэжил олгох болжээ. Дээд сургууль нь 4-5 жил үргэлжлэх ба төгсөөд магистерийн зэрэг авч тусгай дээд мэргэжилтэй болно. Гэхдээ технологич зэрэг мэргэжилтэн нь магистерийн зэрэггүйгээр дээд мэргэжил эзэмших аж. Зөвлөлтийн хувилбарт магистер гэсэн албан ёсны дэв олгодоггүй боловч диплом хамгаалдаг, хамгаалдаггүй гэж ялгах ба хамгаалдаггүйг нь манайд заримдаа “хагас дээд сургууль” гэж нэрлэж байв. Багшийн дээд сургууль нэг хэсэг диплом хамгаалдаггүй “хагас дээд сургууль” байснаа хожим нь өөрчлөгдсөн ба түрүүн төгсгөсөн хүмүүсээ дахин сургаад диплом хамгаалуулж байв.

Эрдмийн зэргийн хувьд гол төлөв гуч орчим насандаа 2-3 жил суралцан докторын зэрэг хамгаалах ба үүнийг зөвлөлтийн хувилбарт шинжлэх ухааны дэд эрдэмтэн гэж нэрлэж байв. Үүний дараагийн зэрэглэл нь эх газрын нэрээр доктор хаблит ба зөвлөлтийн хувилбараар шинжлэх ухааны доктор юм. Энэ зэрэгт хүрэхийн тулд тусгайлсан судалгаа бие даан хийсэн байх ба тухайлан суралцдаггүй, хугацаа үгүй. Энэ докторын зэргийг гол төлөв 40-өөс дээш насанд хамгаалдаг. Дээд сургуульд багшилдаг хүнд доцент, цаашлаад профессор цол олгоно. Эрдмийн зэрэг нь бүтээлээ батлаж хамгаалдаг зэрэг бол профессор нь зөвхөн багш нарт өгдөг цол юм. Эндээс “зэрэг” ба “цол” нь тусдаа өөр ойлголт нь харагдаж байна. Гэхдээ профессор цолтой болохын тулд докторын зэрэгтэй байх бичигдээгүй зарчим бий. Эх газрын тогтолцооны боловсролын систем ийм байдаг.

Тэгвэл англо-саксоны боловсролын тогтолцоо нэлээд өөр. 12 жилийн сургалтаар ерөнхий боловсрол олгоно. Гэхдээ сүүлийн 3-4 жилд тухайн хичээлийг сонгон гүнзгийрүүлдэг ба тэр хэрээрээ шалгалтын зэрэглэл өөр өөр байдаг. Үүнийг ахлах сургууль гэж нэрлэнэ. Дараа нь дээд сургууль 3-4 жил үргэлжлэх ба төгсөөд баклаварын зэрэг авна. Дараа нь мастер зэрэглэлтэй болохыг хүсвэл 2 жил суралцана. Пи Эйч доктор хэмээх хамгийн сүүлчийн зэрэг авахын тулд дахин 2-3 жил суралцах ба энэ зэрэгт хүмүүс гол төлөв 30 наснаасаа өмнө хүрдэг байна. Үүнээс хойш зэрэг хамгаалах юм байхгүй, гэхдээ пост градүэт хэмээх сургалт дадлагад байнга хамаарч мэргэжлээ дээшлүүлэн бататгах шаардлага олон хүнд гардаг. Дээд сургуулийн багшид профессор цол олгох ба энэ нь ассистэнт, жинхэнэ, хүндэт гэх мэт дотроо зэрэглэлтэй. Мэдээж профессор хүн дор хаяж пи эйч доктор байх ёстой нь ойлгомжтой. Энэ бол англо-саксоны боловсролын тогтолцооны бүдүүвч.

Ийм зөрөөнөөс болоод коллеж, их сургууль, дээд сургууль, ахлах сургууль, техникум, лицей, гимнази зэргийг хольж ойлгох явдал манайд элбэг байна. Үүнээсээ болоод мэргэжил сургуулиа буруу сонгох цаашлаад амьдралдаа алдаатай сонголт хийх явдал нэг бус ажиглагдах юм. Лицей, гимнази, ахлах сургууль, техникум зэргийг яахав ойролцоогоор нэг төвшинд ойлгож болох юм. Гэхдээ хоорондоо нэлээд ялгаатай. Техникумд тусгай дунд мэргэжил олгодог бол лицей, гимнази, ахлах сургуульд аль нэг чиглэлд ахиу өргөсгөсөн сургалтанд хамрагдсан ерөнхий дунд боловсрол олгодог. Техник мэргэжлийн сургууль гэж манайд байсан, тэнд мэргэжлийн ажилчин бэлддэг бол үүнийг англо-саксоны тогтолцоонд төлбөрт сургалтаар (курс гэж манайд бас ярьдаг) олгодог байна. Одоо жишээ нь уул уурхайн компаниуд дэргэдээ сургалт явуулаад байгаа нь хуучныхаар бол ТМС л юм даа.

Их сургууль гэдэг ойлголт нь эх газрын тогтоцоор бол олон төрлийн мэргэжил олгодог дээд сургууль юм. Ямар мэргэжил олгож байгаагаасаа хамаараад их сургууль факельтутуудад хуваагдана. Одоо үүнийг манайд “сургууль” гэж нэрлэх болжээ. МУИС дотроо олон сургуулиудад хуваагддаг. Гэхдээ нэг удирдлагатай. Гэтэл англо-саксоны тогтоцод их сургууль гэдэг нь бие даасан олон коллежоос бүрдсэн нэгдлийг хэлнэ. Тухайлбал Кэмбрижийн их сургууль нь 13 коллежоос бүрдэх ба үүний 7 нь хувийн, үлдсэн нь улсын өмчид хамаарна. Коллеж болгон өөрийн физикийн, химийн, хэлний ангиудтай байж болно, харин аль нэг коллеж нь аль нэг мэргэжлээр бусдаасаа илүү тодорсон байх нь элбэг. Коллежууд хуралдан дундаасаа их сургуулийн захирал болох канцлерийг сонгох ба энэ хүн коллежуудын харилцан уялдааг зохицуулах болохоос дотоод хэрэг, санхүүд нь оролцох эрхгүй. Коллеж болгон өөрийн дүрэмтэй, санхүүтэй бүрэн бие даасан боловч боловсролын ерөнхий төвшингөөр адил стандарттай байх ёстой. Өөрөөр хэлбэл МУИС-т физикийн анги гагцхүү байгалийн шинжлэлийн сургуульд байдаг бол Кэмбрижийн их сургуульд физикийн анги таван коллежид нь байх жишээтэй.

Ганцхан коллежтой дээд сургууль “коллеж” нэрээр явдаг. Их сургууль болохын тулд хэд хэдэн коллеж нэгдэх ёстой, “университет” гэсэн үг нь тал талын гэсэн утгатай учраас тэр. Дэлхийд алдартай коллеж олон буйн нэг нь Мэссэчүсийн технологийн институт юм. Ганцхан коллежтой, гэхдээ хэдхэн гудамжны цаана орших Харвардын их сургуулийн хамгийн хүчтэй өрсөлдөгч. Төрүүлсэн Нобелийн шагналтнаар Харвардаас илүү гарна гээч. Миний бие 20 жилийн өмнө Лондонгийн Импириал коллежид пост градүэт сургалтаар жил дадлага хийн ажиллаж байсан. Энэ коллежид Нобелийн шагналтан дөрөв байсны нэг нь сүпэр нэгдлийн онолыг үндэслэгч аугаа физикч Салам байлаа. Би хорь гаруй эрдэмтэдийн хамт нэгэн зүйл жимсний шүүс гаргах хэмжээг нэмэгдүүлэхийн тулд гений өөрчлөлт хийх төсөл дээр ажилласан. Энэ нь 7 тэрбум долларын өртөгтэй, олон жил үргэлжилж хэдэн зуун коллеж хамтарч хийсэн хүний гений бүрэн зураглал гаргах аврага төслийн хажууд өчүүхэн эд л дээ. Дээрхи жимсний шүүсний гарцыг генийн өөрчлөлтөөр нэмэгдүүлэх төслийг жүүс хийдэг нэгэн томоохон компани санхүүжүүлж байх жишээтэй. Дэлхийд нэрд гарсан Лондонгийн Кинг коллеж ч ялгаагүй ганц коллежтой учир их сургууль гэж нэрлэгддэггүй. Энэ хоёр коллеж нэр хүндийн болон зэрэглэлийн хувьд хэдэн арван коллежоос тогтсон Лондонгийн их сургуулиас хавьгүй дээгүүр зиндаатай. Их сургуульд нэг профессорт олон оюутан ноогддог бол коллежид цөөн ноогдог болохоор илүү чанартай ч гэж мэтгэх хүн байдаг юм билээ.

Алив сургуулиудын хүлээн зөвшөөрөгдөх гэж нэг асуудал бий. Манайд үүнийг Боловсролын яам шалгаж акридитаци олгодог. Олон улсын төвшинд хүлээн зөвшөөрөгдсөн дунд сургууль бол Улаанбаатарын Олон улсын дунд сургууль байна. Японд хүлээн зөвшөөрөгдсөн дунд сургууль нэлээд хэдэн жилийн өмнө Улаанбаатарт байгуулсан нь тун амжилттай болж уг сургуулийг төгсөн 160 гаруй залуус өнөөдөр Японы янз бүрийн их сургууль, коллежид сурч байна. Германд хүлээн зөвшөөрөгддөг Гөтэгийн нэрэмжит дунд сургууль ч бас манай оронд үйл ажиллагаагаа явуулаад хэдэн жилийн нүүр үзлээ.

Улс хоорондоо биенийхээ сургалтыг хүлээн зөвшөөрөх гэж асуудал бий. Тайваньд Монголын акридацитай дээд сургуулиудыг хүлээн зөвшөөрдөг мөртөө Хятадын, тэр байтугай Бээжингийн их сургуулийг хүлээн зөвшөөрдөггүй. Энэ ч яахав улс төрийн шалтгаантай биз. Манайд сүүлийн үед гадаадын дээд сургуулийн салбар байгуулагдаж байгаа нь цаад орондоо хүлээн зөвшөөрөгдөж байгаа хэрэг юм. Тухайлбал Плехановын эдийн засгийн дээд сургуулийн Улаанбаатарын салбарыг төгссөнөөр Орос улсад диплом нь хүлээн зөвшөөрөгдөнө гэсэн үг юм. Хэдэн жилийн өмнө Улаанбаатарт Хардфордын коллеж байгуулагдсан ба саяхнаас Олон улсын Раффлэс институт гэж нэрлэгдэх болжээ. Энэ сургууль ганц коллежтой учир их сургууль гэж нэрлэгддэггүй л болохоос яг ижил зиндааны юм. Энэ коллежийг Австралийн Засгийн газар акридаци өгч баталгаажуулсан учир Австрали улсад болон Австралийн боловсролын тогтолцооны зэрэглэлийг хүлээн зөвшөөрдөг бусад оронд хүчинтэй гэсэн үг. Миний сонссоноор Раффлэс институтийн дизайн болон эдийн засгийн ангийн баклавар, мастер зэргийн диплом өрнийн ертөнцөд муугүй үнэлэгддэг гэсэн. Америкийн хүлээн зөвшөөрөгдсөн томоохон их сургууль, коллежийн салбарыг Монголд нээхээр хөөцөлдөж, улмаар бүтээж байгаа хүмүүс ч байгаа дуулдана. Энэ жишгээр яваад байх юм бол удахгүй манай боловсролын тогтолцоо дэлхийн жишигт нийцэх бизээ. Юутай ч өнгөрсөн жилээс дунд сургуулиа 12 жилийн болгож дэлхийн шаардлагад нийцүүлсэн билээ.

Education Reform and Technology- Bill Gate's note

Technology can transform education by simplifying access to great material, providing new approaches to learning, and offering a framework for assessing student progress and teacher effectiveness. A recent book looks at how technology is being used today and the barriers to change in the future. Liberating Learning by Terry Moe and John Chubb is an important book that focuses on how technology will change K-12 education in the United States.

It looks at current efforts to use technology for online learning and to measure achievement. Although it acknowledges that there is a need for a lot of improvement, it sees great possibilities.

In particular it talks about how online learning used in a hybrid way with face-to-face teaching can free up teacher time, support better learning diagnostics, allow for a broader set of courses to be offered, and deliver material in a more engaging way.

It says that since the National Commission on Excellence in Education published the landmark report A Nation at Risk in 1983, there have been a lot of efforts to reform education, but steps that would have created major change have been blocked.

Specifically, things like teacher measurement, pay for performance, teacher choice, charter schools, and vouchers have only been tried in very limited ways.

One set of early efforts where technology is having an impact is in making courses available through virtual classes. The state-level groups that offer these are called virtual schools, but that can be a little confusing since students can sign up for a few courses from the virtual school while remaining in a normal school for everything else.

About 30 states have virtual schools. The biggest by far is the Florida virtual school with about 100,000 students. Most virtual schools are quite small.

The initial focus is kids in rural areas who can’t get the breadth of courses they want, but it can also be used by kids who want more flexibility, higher quality, or home schooling.

Another phenomenon is charter schools that offer over half of their courses online: 26 of the 40 states that allow charters have these schools. Four states – Arizona, California, Ohio, and Pennsylvania – have over 10,000 students in such schools.

The book talks about two Dayton, Ohio, cyber charters and an early Pennsylvania charter called PACyber. When these schools started in the 1990s, they were true pioneers, and the curriculum and software were not very good. The description of how these schools work today is very compelling.

A key question the book explores is whether the use of technology in education will be blocked in a way that will keep educators from starting up the necessary learning curve.

The authors have seen a lot of attempts at reform blocked or diluted so they don't have any impact. They are articulate about how powerful the status quo is in our political system and how someone pushing for change can be stopped in many ways. They give examples of tactics unions use to block experimentation and hold things back. The book offers charts showing that virtual schools, cyber charters, and rich data systems are less developed in the more unionized states. I agree with the authors about how tough it is to change the status quo, but the challenge is not just the unions.

Parents are also very conservative about new approaches in education, particularly parents whose kids are in an honors enclave inside a public school that is weak overall. The authors are clear that many of the experiments have problems when they start up. There is always a question of where new approaches should be tried initially.

I agree with the authors that technology is special and although it will take time it cannot be blocked. Clayton Christensen in his book Disrupting Class makes the same point even though his analogy to business use of technology is not a good comparison with a political process like schools.

In the case of technology there are special areas where it is clearly needed and these can be used to get it up and going.

Another critical point the authors make is that countries other than the United States care a lot about high-quality, low-cost education, so they will be contributing new ideas and content, too. The authors don't talk enough about technology in two-year and four-year colleges. It would have been interesting to know what issues have slowed technology there. Tighter budgets could help technology since it is more cost-effective in many cases, but the lack of funding will also slow the transition down.

I am fascinated about what can be done to make content really, really great. I love the idea of having the videos of the very best lectures. I want the K-12 equivalent of MIT's Don Sadoway teaching physical chemistry or Walter Lewin teaching physics (two of the very few MIT OpenCourseWare courses that have complete sets of lecture videos available); or the Feynman Messenger Lectures (now free on a Microsoft site); or the courses available on Academic Earth or the many amazing Teaching Company courses.

I am also interested in how a known framework for what students can learn can be used to connect lots of interactive software to do skills assessment.

Online learning can work well for homeschoolers where the parents are very involved. But this creates a budgeting challenge for school districts.

There is a lot of controversy about homeschooling in terms of quality and whether educational budgets should help with it. Since this is part of the bootstrap process for online learning these issues will affect how quickly pure online learning achieves a large user base.

Even more interesting to me than pure online learning is the mixed model where some classes are given using technology but the students have a school that they attend for long hours. This is the model used in the two Dayton schools discussed in the book. The question of what age group and what classes can use this mixed model and how it can save teacher time while providing a broader set of courses and more customized learning is important.

Experimentation is needed to try out different approaches for these mixed models and progress needs to be made to get the curriculum to be very broad and very high quality.

Although I agree with the book that unions have been far too tough in blocking experimentation there still is a lot to be proven in both online learning and teacher assessment.

The acid test I have for teacher assessment is when will the average teacher see it as a plus?

If they see it as unpredictable and scary they will want to stick with the current system. If they see it as predictable, as a tool for helping to get rid of some of the worst teachers, and a path to improvement for people who want to get better, they will embrace it. The book makes it sound like teacher assessment is a very straightforward thing but deciding what to use beyond the test scores is difficult. The unions may tilt toward defending less capable teachers, but if the average teacher thinks that a new assessment approach or a new online approach is a good thing, then unions will back off from protecting its least capable members and let the new approach move ahead. So I believe the unions should allow more experimentation. But the experiments need to demonstrate clear benefits to the average teachers so they are enthused about them.

There are a lot of things I want to learn more about including what is going on with the commercial development of online curriculum. A question I have is: How do we get some very bright people who know education and are knowledgeable about technology involved in helping to drive this forward at full speed?

http://www.thegatesnotes.com/

Т.Намжил: 2011 оныг гэр бүлийн жил болгоё

Гэр бүл судлаач, доктор, профессор Т.Намжилтай гэр бүлийн хөгжлийн асуудлаар ярилцлаа.

-Манай улсын хөгжлийн хурд идэвхжих замдаа орж, шилжилтийн үе дуусч, эрчтэй хөгжлийн эрин эхэлж байна гэсэн дүгнэлтийг улстөрчид, судлаачдаас өгч байна. Энэ байдал гэр бүлд хэрхэн нөлөөлөх бол?

-Сүүлийн 15 жилд хийсэн судалгаагаар монгол гэр бүлийн харилцаанд өөрчлөлт гарсаар буй нь тодорхой харагдаж байгаа юм. Манай орны хаана ч явсан иргэдээс гэр бүл, хүүхэд багачууд, гэр бүлийг анхаарах боллоо гэж санал бодлоо илэрхийлж байна. Нэгэн бизнесмэн залуу надад “Бид сүүлийн хэдэн жилд амьдрал ахуй гээд гэр бүл, хүүхдийн асуудлыг орхигдуулжээ. Одоо бидний ажил амьдрал сайжирч байна. Тиймээс одооноос гэр бүл, хүүхэддээ анхаарч эхэлж байна. Судлаач та бүхний гэр бүлийн асуудлаар дэвшүүлж буй асуудлыг бид дэмжинэ” гэж ярьсан. Бид өнөөдөр гэр бүлийн хүрээнд энэ ингээд, тэр ч болохгүй байна гэж ярихын зэрэгцээ хүний хөгжил, монгол гэр бүлийн өөрчлөлт, түүний цаашдын чиг хандлагын талаар анхаарч, хэрэгжүүлэх монгол өрх гэр бүлийн хөгжлийн түүхэн үеийн гараан дээр тулж ирээд байна.

-Гэр бүлийн хөгжлийн хүрээнд анхаарал татаж байгаа ямар асуудлууд байна вэ?

-Улс маань залуусын орон болж, дараахь нэгэн шинэ үеийг хүлээж аваад байгаа билээ. Ахмад хийгээд залуу үеийн залгамж холбооны талаар Чингис хаан “Хэн ч хөвүүд, дүү нараа сурган хүмүүжүүлэхдээ улс үндэстнийхээ уг ёсыг бүү мартуул”, “Үндэс язгуураа бүү мартсугай хэмээн үр хөвгүүддээ сургасугай” гэж сургамжилж хэлсэн үгииг санах учиртай.

-Ойрын 5-10 жил үр хүүхдийн асуудалд эцэг эх, гэр бүлүүд болон төр засгийн зүгээс онцгой анхаарах учиртай.

Яагаад гэвэл, 2020-2030 оны үед 2000-2015 онд төрсөн хүүхдүүд өсч, нийгмийн хүүхэд, залуусын асуудалд голлох үүрэг, хариуцлагыг хүлээнэ. Тийм болохоор одоо бидний гар дзэр байгаа хүүхдүүд, ялангуяа бага насны хүүхдийн болон залуу гэр бүлийн асуудалд онцгойлон анхаарлаа төвлөрүүлэх хэрэгцээ, шаардлага тулгарч байгаа юм.

Урьд нь бид хүүхэддээ эдийн засгийн талаас анхаардаг байсан бол сүүлийн жилүүдэд эцэг эхчүүд боловсрол, хүмүүжлийг нь анхаардаг болж байна. Гэвч зарим эцэг эх хүүхдүүдээ төлбөртэй цэцэрлэг, сургуульд оруулчихсан, одоо миний хийх ажил дууссан гэж ойлгодог. Өглөө гэрээс гараад, одоохон очно гэсээр байгаад шөнөдөө гэртээ очдог, хүүхдээ юу хийснийг мэддэггүй, хүсэл эрмэлзлийг нь сонсдоггүй эх, эцэг олон. Иймээс гэр бүлийн боловсрол улс орны хэмжээнд чухал асуудал боллоо доо.

-Хүмүүсийн дунд манай нөхөр, эхнэр, хүүхэд ингээд тэгээд болохгүй юм, яах вэ гэсэн яриа их байдаг. Үүнд хэрхэн хандвал зүйтэй вэ?

-Тийм ээ, монгол гэр бүлийн өнөөгийн харилцаанд гарч буй өөрчлөлт нь гэр бүлүүдэд ямар нэгэн хэмжээний хариу эрсэн асуудлуудыг үүсгэсээр байна. Энэ нь ч зүй ёсны хэрэг. Энэ нь монгол гэр бүл гэсэн ойлголт ухагдахуун язгуурын нэгдмэл чанараа хадгалж чадахгүй байгаатай холбоотой.

Тэгэхлээр монгол гэр бүлд хүүхдийг нь эцэг эхтэй нь, ахмадыг нь залуу үетэй нь, эмэгтэйчүүдийг эрчүүдийн байгууллагатай холбон тохируулагч нэгдсэн тогтолцоо хэрэгтэй болсныг төр засгаас цаг алдалгүй анхаарч арга хэмжээ авмаар байна.

Бид нүүдэлчдийн уламжлалт ёсны хүрээнд хүүхдээ “тэгж байгаад хүн болно доо” гэдэг байсан бол социализмын үед ясли, цэцэрлэг, сургуульд даатгадаг, одоо цагт бараг л эзэнгүйдүүлж.

Тиймээс гэр бүл судлаачийн хувьд эцэг эх, хүүхдиин харилцаа, хамтын оролцоо чухал болж байгаа өнөө үед 2011 оныг монгол гэр бүлийн хөгжлийг дэмжих жил болгох саналтай байна. Өргөн олноороо энэ саналыг дэмжээрэй. Бид тусална.



Н.Төгсөө

Монголын Үнэн

Чалчаа бодол-1

Англи дээр диссертаци бич гижээдэг. Аманд битгий л санаанд ч бахтдаггүй дээ. Гэлээ гээд зүтгэж “үхэх”-с зүүгдэж үхэлтэй биш. Алхаж үхэхээх хэвтэж үхэлтэй биш.

Өнөөдөр бас ч гэж The Teacher’s Gift of Sacrifice as the Art of the Self гэсэн гүн ухааны маягийн өгүүлэл уншцан гэжаагаа. Гэхдээ халит мөлт л дөө. Халит мөлт уншсаны учир нь метро болоод автус дамжин уншсанд оршино. Сургуулиас гэр хүртэл нэг цаг явна даа. Энэ бол миний нэлээд дуртай цаг. Яагаад гэхээр хамгийн дуртай юумаа хийдэг. Сүүлийн үед миний дууны хичээлийн цаг болоод байгаа. Дууг бол дуусгахгүй сонсоно шүү дээ.

Яагаав. Сургуульд байхад алгебрагийн хичээлээс аймаар айдаг хүмүүс байдын штээ. Яагаад ч болж өгдөггүй хичээл байдаг даа. За дуу бол надад тэрнээс чинь хэцүү хичээл. Яахаар хүмүүс өнгө, хэмнэл тааруулж дуугараад минийх зөрж дуугараад байдгийг мэдкүү.

Хамгийн гол нь би дуунд дуртай байтал дуу надад дургүйд хамаг учир байгаа юм. Тэгээд би дууг аргадах санаатай. Гитар барьж эхэлвээ. За даа эхэндээ хуруугаа эвэршиж, хүмүүсийг жигштэл балбасан даа.

Гитар гэдэг цагийн дайсантай болсоноо хойш нэг жилээс хасах нь хоёр сар өнгөрч байна. Бараг л өдөр алгасалгүй 30-с дээш минут “өргөл” болгоно доо. Өөр юманд тэр зэргийн цаг зарсан бол бараг суутан болох байсан байх. Гэвч гитар гуай "мишээдэггүй" юм даа. Гитар гэхээсээ илүү “зүүн хоолой” л доо. Баруун бус зүүн хоолойгоор дуугараад сурцаны гай. Миний одоогийн түвшин гэвэл хэн нэгэн сайхан санаат, өрөвч нэгэн хажууд тааруулаад дуулад өгөх юм бол “жижүүрийн” ганц хоёр дуу явчина гэжаагаа. За тэрэн шиг л бахдам явдал энэ хорвоод үгүй дээ. Гэхдээ гитар ах надад орчлон дээр болохгүй юм гэж байхгүй ч байж болох юм шүү гэж хэлсэн дээ.
Англи хэл дээр диссертаци бичих арай ч зүүн хоолойгоо баруун болгохоос хэцүү байхгүй байлгүй дээ. Гитар бид хоёрын тухай өгүүлэх зүйл их л дээ. Дараа л ярий. Тэхгүй бол өгүүлэх биш үглэх болчино.

Самсунг-г үндэслэн байгуулагч И Бёнчол

Ямажаки Касхико гэдэг япон хүн Самсунг группыг үүсгэн байгуулагч И Бёнчолын амжилтыг “크게 보고 멀리 보라” гэсэн номоороо дорнын буюу күнзийн үзэл, сургуульд тулгуурлан тайлбарлажээ.

И Бёнчол тухайн үеийн язгууртан гаралтай гэр бүлд төржээ. Удам дагах нэгэн учир ч түүнд байсан аж. Ихийг бүтээсэн хүмүүсийн бас нэгэн түгээмэл зарчим болох багасаа хорвоо ертөнцтэй танилцах хувь ч түүнд тохиожээ. Тэрээр 11хэн насандаа 300 км газар сургуульд сурахын тулд гэрээ орхиж байжээ.
Солонгосын орчин үеийн эдийн засгийн хөгжлийн анхдагч, тулгын гурван чулуу бол яах аргагүй, Sumsong, LG, Deawoo корпораци. Эдгээр алдарт корпорацийг үүсгэн байгуулагчид нь И Бёнчол, Жон Жү-Ён, Ким Ү-жүн.
Ким Ү-жүн үзэл бодол, амьдрал тэмцэл, хүсэл тэмүүллийнхээ тухай бичсэн “Хорвоо дэлхий уужим хийх юм их” номыг гэсэн номыг 90-д оний эхээр Лхагва гуай(хэрвээ андуураагүй бол) монгол хэлээр сайхан орчуулж монголчуудын хүртээл болгосон. Тэр номын нэр зарим хүний амны уншлага болж байсан ч байх. Мөн л тэрээр хүнд хэцүү амьдрал дунд, унтрашгүй хүсэл тэмүүлэлийн хүчээр их үйлсийг бүтээсэн юм. Түүний хүсэл тэмүүлэлд итгэх, залуу насыг хайрлах үзэлд би юунаас ч илүү дуртай. Солонгос хэл ид сурч байх үедээ эх хэл дээр нь унших боломж тохиоход ихэд олзуурхаж байж билээ.
Жон Жү-Ёны хувьд бүүр ч илүү хүнд сорилтыг давж байж зорилгоо биелүүлсэн солонгосын шинэ үеийн баатар. Түүний амьдрал тэмцлээр сэдэвлэсэн драм UBS телевизээр “Хувь заяаны тэмцэл” нэртэй, TV5-р “Баатрууд” нэртэй гарч байсан шиг санаж байна.
Хорвоо ертөнцтэй танилцахын хүслээр 3 дахь удаагаа гэрээсээ оргож хот суурин газар бараадан, үйлдвэрийн хүнд ажилд нухлагдаж байхдаа тохиолдсон нэгэн түүхийг тухайн драм дээр ч өгүүлдэг. Үйлдвэрт ажиллаж ядраад газар унтахаар хэвтэхэд нь бясаа хазаад амраахгүй байв. Тэгэхээр нь өөрийгөө тойруулж шуудуу ухаж усаар дүүргээд хэсэг унтаж байтал мөн л хазаад эхэлж гэнэ. Усан дээгүүр яаж давж орж ирдэг байна хэмээн гайхан ажиглаж байтал “мань нөхөд” байшингийн хана даган өгсөж таазаар дамжиж дээр нь ирээд унаж байжээ. Түүнээс хойш “Бясаа хүртэл толгойгоогоо ажиллуулдаг байхад хүн яахаараа толгойгоо ажиллуулж болохгүй гэж” хэмээн өөрийгөө болон өрөөл бусдыг хурцлах болсон тухай өгүүлдэг.

Эдүгээ И Бёнчолын түүхээс өгүүлбэл:
Саяхан нэг профессор маань лекц дундаа ямар нэгэн байгууллагын өнгө төрх гэдэг тухайн байгууллагыг удирдагч хүний зан чанарыг илэрхийлдэг тухай жишээ татахдаа Самсун, Хёндэ буюу И Бёнчол, Жон Жү-ён хоёроор жишээ татав. Самсончууд соёлтой, ёсорхог ханддаг байхад Хёндэчүүд хээгүй хамаагүй байдаг. Гэхдээ Хёндэгийнхон хүн чанараар илүү байдаг юм шүү гэж билээ. Тэр нь Японы Васэда их сургуульд сурах хүртэл боловсорсон И Бёнчил, хар багаасаа бор зүрхээрээ зүтгэсэн Жон Жү-Ён хоёрын ялгаа. Профессорын хувьд санаандгүй дурдаад өнгөрсөн үг ч миний хувьд эдгээр хүмүүсийн түүхтэй холбоод бодоход сонирхолтой санагдаж билээ.

Тухайн үеийн Солонгосын язгууртнуудын хатуу ёс журам нөлөөлсөн байж болох ч И Бёнчол юманд ёс горим, зүй тогтлыг ихэд баримталдаг байжээ. Аав нь түүнд бүх зүйл өөрийн гэсэн зүй тогтолтой (事必歸正) гэж сургажээ. Мөн тэрээр багаасаа олон газраар явж, японы дарлалын үед Токио орж сурахаар усан онгоцоор явах замдаа улс орон нь хүчгүй, дорой ард түмэн хичнээн эмгэнэлтэй байдгийг ухаарч, энэ нь цаашид солонгосын хөгжлийн түүчээ болсон дэлхийн хэмжээний корпорацыг үүсгэн байгуулах хүслийг бадраасан ч байж болох юм гэж уг номонд өгүүлж байна.

Хүн хүний амьдралын түүх, амжилтын түүх өөр өөрийн өнгөтэй билээ. И Бёнчолын Жон Жү-ён, Ким Үжүн хоёроос ялгарах нэг зүйл гэвэл бизнесээ эхлэхдээ ааваасаа мөнгө хөрөнгөний эх үүсвэр авсанд оршино. Олны хөлийн хөлийн газар амьдарч мөрийтэй тоглоом хөөсөр ядарч туйлдан замаа алдахын босгон дээр нэгэн үдэш амгалан нойрсох хүүхдийнхээ(түүний багад тухайн үеийн уламжлалаар эцэг нь эхнэр сонгож өгсөн) царайг ажиглаад “би чинь юу болж байна аа”, “Ингэж амьдарч болно гэж үү” гэсэн маягийн бодол зурсхийн орж би яах ёстой вэ хэмээн бодсоор эцэст нь бизнес хийе гэсэн шийдвэрийг эргэлт бүцалтгүй гаргасан байна. Ийнхүү шийдвэр гаргаад аав дээрээ очиход аав нь түүнд тухайн үед 30 вонтой тэнцэх хэмжээний хөрөнгө гаргаж өгчээ. Энэ хөрөнгөөр анхны бизнес болох цагаан будааны бизнесийг эхэлсэн юм.

Аливаа зүйлийн эхэнд тулгарах элдэв бэрхшээл, дайны гай гамшиг зэрэг олон зүйл тулгарсан ч тэрээр “Нийгэмд ашиг тусаа өгч өөрөө амьдрахыг бизнес гэнэ” гэсэн үзлийг чанд баримталж алдаанаасаа суралцаж цаашид бизнест анхаарах зүйлээ
- Нийгмийн орчил хөдөлгөөнийг нарийн ажиглах
- Шуналаа дарж, өөрийн чадвар болон хязгаарыг мэдэх
- Сохор азанд итгэж ямар нэгэн алхам үл хийх
- Бизнес эхлэхдээ зөн совингоо өнгөлж 2 дахь, 3 дахь арга замыг тооцох гэсэн өөрийн зарчмыг тодорхойлжээ. 1938 онд тэрээр Тэгү хотод “Самсун Ссанхвэ” гэсэн хаяг өлгөсөнөөр Самсунгын суурийг тавьжээ.

Түүний гол үзлүүдээс товчилбол
- Хүний мөн чанарыг эерэг талаас нь харж шилдэг Samsung man –г бэлтгэхэд асар их хэмжээний хөрөнгө оруулалт хийсэн
- Мэдэхийг хүсээгүй хүнд заах гэх хэрэггүй.
- Зуун жилийг цаадхыг харж хүнээ бэлд
- Ямар ч бизнес ганц жижиг зүйлээс эхэлнэ
- Шинэ санаа. Тэрээр миний толгойд дандаа 10 янзын прожект ээлжээ хүлээн эргэлдэж байдаг гэж хэлсэн байдаг. Доороо ажиллаж буй хүмүүсээсээ ч доор хаяж 2-3 тодорхой судалгааны сэдэвтэй байхыг шаарддаг байв.

- 1957 онд Самсун анх удаа шалгалт авч ажилчидаа нээлттэй сонгон шалгаруулж авсан бөгөөд шалгаруулалтын нэг чухал хэсэг нь ярилцлага байв. Номыг зохиогч күнзийн сургаальд үндэслэн тайлбарлахдаа: Гадаад төрх байдлаасаа их занг арилгаж, царайндаа чин үнэнийг илэрхийлнэ. Хөлс болоод, цус, амьсгал ч тэр оюун бодолд нөлөөлнө. Оюун санаа нүүрэнд илрэх нь дамжиггүй. Хэрэв хүний бодол санаа дорой болвоос ямар нэгэн байдлаар үгэнд илэрнэ. Тиймээс үг дордож, ёс гажихаас болгоомжил. Энэ нь хүний нүүр оюун бодлын илрэл, гадаад төрх сэтгэлийн толь гэсэн үгтэй дүйх билээ.

Хүний амьдралд эрхэм нөхөр гэж байдаг. Хэн намайг хүлээж авахгүй, хүний өмнө нүүр хийх газаргүй болох үед намайг өөр лүүгээ дуудах, туйлын хүслэн болсон зүйлийг харамлалгүй сарвайх тэр нэгэн жинхэнэ нөхөр билээ. И Бёнчол дайны хөлд бүх зүйлээ алдан гэр бүл аван Сөүлээс дайжин Тэгү хотоор дайрах үед түүний найз бизнесийн хамтрагч нь дахин хөл дээрээ босоорой хэмээн 300 сая вонн өгсөн гэдэг. Энэ тус И Бёнчолын сэтгэлийг хөдөлгөж нүдэнд нулимс цийлэгнүүлээд зогсоогүй өнөөдрийн Самсунг, солонгосын эдийн засгийн хөгжилд үнэтэй гавьяа болсон ч байж болох юм.

Жон Жү-ён тухайн үед галзуурсан хүний санаанд л орж болох усан онгоц үйлдвэрлэнэ гэсэн шийдвэр гаргаж, зээл олгогчийн гайхсан бассан эсэргүүцэлтэй тулгарахдаа мөнгөн дэвсгэрт дээрх мэлхий онгоц(거북이선)-ны зургийг харуулж бид нэгэн цагт хийж байсан юм гэж хэлээд зээл авах зөвшөөрөл авч байсан гэдэг. Үүний нэгэн адил И Бёнчүл ч бас тухайн үед санаанд багтамгүй ч хожмын өдөр улс орны эдийн засгийг тэтгэх холын бодлыг агуулж байжээ. Улс оронд зайлшгүй шаардлагатай гэж үзсэн цаас, эм, элсэн чихрийн үйлвэрлэлээс эн түрүүнд элсэн чихрийн үйлдвэрлэлийг сонгосон юм. Гэвч дөнгөж дарангуйлал дороос нь гараад байсан Япон орноос тоног төхөөрөмж оруулна гэдэг тун амаргүй, тоног төхөөрөмж суурилуулах мэргэжилтэн оруулна гэдэг бүр ч боломжгүй хэрэг байв. Гэсэн И Бёнчол бүх эрсдэлийг өөрийн биеэр хүлээж зүтгэсэнээр эцсийн дүнд амжилтанд хүрсэн. Дайны нурман дунд, дээрээс нь техник гэх зүйл нэг үгүй солонгост элсэн чихрийн тоног төхөөрөмж өөрийн биеэр угсарна гэдэг туйлаас хэцүү хэрэг байв.
Дүгнэн хэлэхэд хэний ч санаанд багтамгүй, хэний ч харсан боломжгүй мэт харагдах зүйлсийг зүрхэлж хийсэн И Бёнчол мэтийн хүмүүсийн хувь нэмэр өнөөгийн солонгос орны хөгжилд их билээ.

Үүний дараа тэрээр бордоо үйлдвэрлэл гэсэн бас нэгэн эрсдэл дүүрэн салбарт хөл тавьсан ч улс төрийн шалтгаанаар саатаж хожим зорилгодоо хүрсэн. Энэ үйлдвэрлйин салбар солонгосын хөдөө аж ахуйн хөгжлийн шийдвэрлэх хүчин зүйлийн нэг болсон юм.

И Бёнчүлын түүхийг уншиж байхдаа “арай л өөр”, “аргагүй л” гэсэн бодол төрж байлаа. Энэ тухай нэгэн түүх өгүүлбэл
1961 онд хууль бус их орлого олсон хэргээр 11 бизнесменийг баривчилж, тэдгээр хүмүүс бидний нэгэн болох И Бёнчолыг яагаад баривчлахгүй байна гэсэн гомдол мэдүүлжээ. Тэр үед И Бёнчүл японд байв. Гэвч тэр даруй эх оронд ирэхэд нь онгоцны буусад дээрээс дотоод хамгаалахын ажилтан баривчилж бүрэн хараат байдалд зочид буудлын нэг өрөөнд хорив. Хэдэн өдрийн дараа түүнийг Паг Жонхы ерөнхийлөгчтэй уулзуулахад хоригдож буй 11 бизнесмений талаар “хүн өөрийн хүч чадал, хичээл зүтгэлээр корпорацаа хэл дээр нь босгох гэж зүтгэсэн хүмүүс харин ч орлогоос давсан шударга бус татварын гайгаар тэд ийм хэрэгт холбогдоод байна. Тэднийг шийтгэх бус эдийн засгийг хөл дээр босгоход оролцуулах хэрэгтэй зүйтэй” гэлээ. Ерөнхийлөгч ямар ч үг хэлэлгүй дараа боломж гарвал уулзана бизээ гэж хэлээд гаргажээ.
Маргааш нь түүнийг суллагдсаныг хэлэхээр дотоодыг хамгаалах албаны залуу ирэхэд нь өнөөх 11 хүн яасныг асуухад нэг их өөрчлөгдсөн зүйл алга гэж хариулжээ. Хариуд нь И Бёнчол буудалд хоригдож байгаа намайг суллаад шоронд хоригдож байгаа тэднийг байлгаад байх юм бол би ч бас тэр шорон руу чинь явъя даа гэжээ. Маргааш нь өнөөх 11 хүн суллагдсан гэсэн мэдээ авсаны дараа тэрээр гэртээ харисан гэдэг.

Энэ мэт И Бёнчолоос сурах юм их ээ. Самсунг өнөөдөр дэлхийн хэмжээний корпораци. Дэлхийн хэмжээний корпораци ингэж эхэлсэн юм. И Бёнчолоос эхэлсэн юм.
Аавын шийр хатаах гэсэн үг бий. И Бёнчолын хүү И Гонхы ааваасаа илүүг хийсэн солонгосын орчин үеийн домог болсон хүн. Түүний тухай яривал их зүйл бий. Сайн зүйл ч бий, саар зүйл ч бий. Гэвч сайн, саарын ялгааг хэн тогтоодог юм бэ. Хүн. Хүн бүр өөрийн өөрийнхөөрөө үнэлдэг. Миний хувьд И Гонхы гайхамшигтай дайчин, бүтээлч, үл цуцах, гандан буурашгүй чанарыг бишрэн хүндэлдэг юм. Үнэнийг хэлэхэд тэр хүний тухай би нэг их сайн мэдэхгүй л дээ. Удахгүй уншинэ. Гэхдээ түүний тухай өгүүлсэн “Арван хэдтэй И Гонхы шиг” гэдэг ном бий. Уншаарай.

Ингээд Ямажаки Касхико хэмээгч япон хүн бичиж солонгос хэл дээр “Томыг хар, Холыг хар” гэсэн нэрээр орчуулсан номыг уншсан “дагуул бодол” ийм байлаа. Гэвч энэхүү номонд шингээсэн үнэн агуулга, сайхан санааг хэрхэн багтаах билээ.

Oprah Winfrey Acceptance Speech - 1998

Obama at ASU: Commencement Speech with intro by Michael Crow

Oprah Winfrey's 2008 Stanford Commencement Address

Steve Jobs' 2005 Stanford Commencement Address

Bill Gates Speech at Harvard (part 4)

Bill Gates Speech at Harvard (part 3)

Bill Gates Speech at Harvard (part 2)

Bill Gates Speech at Harvard (part 1)

Монгол далбааг Сингапурын тэнгэрт

Khanddulam - Adult child by Gummy (Mongolian Idol)

Хүн гэдэг эрхэм чанарыг ойлгох нь

Өөрийгөө оюун ухаант амьтан болохыг ойлгодог зөвхөн хүн л, өөрийн болон бусад хүмүүүсийн хүн гэдэг эрхэм чанарыг ойлгож чадах ба зөвхөн тийм хүн өөрийгөө ч, ойр дотныхныгоч үйлдэл эсвэл байр байдлаараа хүнийх нь хувьд басамжилж доромжлохгүй.
Л.Н. Лостой

Өдрийн үг

당신의 수입을 올리고 싶다면 감사하는 마음을 배워라. 상사에게, 동료에게, 부하 직원에게, 친구에게, 손님에게, 가족에게 감사하라, 감사의 마음이 잠재의식에 각인되어 당신의 마음을 부자로 만들어줄 것이다. 마음이 부자인 사람에게 재산이 모이니다.("간절히 원하면 이뤄진다" 속에서)

행운이 없다면 노력이 없다는 것이고, 노력이 없다면 계획이 없는 것이고, 계획이 없다면 꿈이 없는 것이다.
꿈이 없으면 목표를 잡을 수 없다. 목표가 없으면 계획을 잡을 수 없고, 계획이 없으면 실천하기도 어렵다.
꿈이 있기 때문에 당면한 목표가 명확해지고, 명확한 목표가 있어야 철저한 계획을 세울 수 있다. 계획이 있어야 행동이 강화되며 무슨 일에든 적극적으로 대처하ㅔ 된다.

일생에서 꿈이야말로 활력의 원친이다. 인생이 꿈을 꾸는 것이 아니라 꿈이 인생을 만드는 것이다.


불가능한 일은 없다

이 세상에서 불가능한 일은 존재하지 않는다. 모든 일은 실현 가능하다. 그런데도 현실적으로 불가능한 일이 발생하는 이유는 불가능하다고 믿는 사람들이 존재하기 때문이다. 인생은 자지가 믿는 대로 전개된다는 사실을 잊지 마라.

먼저 생각 속에서 만든다

부를 바라면 풍족해진다. 가난을 생각하면 가난해진다. 생각은 비물질적이지만 이 상념의 세계야말로 모든 것을 창출하는 원천이다.

Энэ тэргүүнд мэдэх шаардлагатай үгс

Хавсралт-1: Заавал цээжлэх наад захын үгс


Үйл үг

Язгуур үйл үг
가다 явах
가르치다 заах
가지다 -тай байх
건너다 гатлах,хөндлөн гарах
걷다 алхах
그리다 зурах
기다리다 хүлээх
끄다 унтраах
나다 гарах
내다 гаргах
나오다 гарч ирэх
내리다 буух
넣다 тавих, хийх
놀다 тоглох
놓다 тавих /дээр/
다니다 явах
닦다 арчих
닫다 хаах
달리다 гүйх
돌다 эргэх
되다 болох
돕다 туслах
듣다 сонсох
들다 өргөх
마시다 уух
만나다 уулзах
만들다 хийх, бүтээх
먹다 идэх
모르다 мэдэхгүй
받다 явах
배우다 сурах
버리다 хаях
벗다 тайлах
보내다 илгээх
보다 харах, үзэх
빌리다 зээлэх, түр хэрэглүүлэх
사다 худалдаж авах
살다 амьдрах
서다 зогсох
쉬다 амрах
생기다 гарах, төрөх
쓰다 бичих, хэрэглэх
안다 тэврэх
앉다 суух
알다 мэдэх
없다 байхгүй
열다 нээх
오르다өгсөх
울다 уйлах
웃다 инээх
일어나다 босох
읽다 унших
입다 өмсөх
있다 байх
자다 унтах
지나다өнгөрөх
지내다өнгөрүүлэх, амьдрах
주다 өгөх
죽다 үхэх
차다 өшиглөх
찾다 эрэх, хайх, олох
치다 цохих
켜다 асаах
타다 унах
팔다 зарах
태어나다төрөх
하다 хийх

Нийлэмж үйл үг
나오다 гарч ирэх
나가다 гарч явах
돌아가다 буцаж явах
돌아오다 буцаж ирэх
들어가다орж гарах
들어오다орж ирэх
싫어하다дургүй байх, үзэн ядах
좋아하다таалах, дуртай байх
걸어가다 алхах
가져오다 авч ирэх
내려가다 буух
올라가다 өгсөх
끝나다 дуусах
끝내다 дуусгах


НЭР ҮГ

가게 дэлгүүр
가방 цүнх
가수 дуучин
가족 гэр бүл
강 гол
개 нохой
거울 толь
건물 барилга
겨울 өвөл
곰 баавгай, болхи
고양이муур
고추 чинжүү
공 бөмбөг
공책 дэвтэр
과일 жимс
과자 жигнэмэг, печенье
교실 анги, танхим
구름 үүл
구두 гутал
그림 зураг
극장 театр
길 зам
꽃 wtwtu
나라 улс
나비 эрвээхэй
남자 эрэгтэй хүн
남편 нөхөр
누나 эгч/эрэгтэй хүний/
눈 цас, нүд
다리 хөл, гүүр
달력 хуанли
닭^ mghng
대학생оюутан
동물 амьтан
동생 дүү
도서괸номын сан
돈 мөнгө
돼지 гахай
딸 охин
라디오радио
말 морь, хэл
맥주 пиво
머리 толгой, үс
모자 малгай
물 ус
몸 dn-
몽골어монгол хэл
문 хаалга
미국 Америка
바다 далай
바람 салхи
바지 өмд
방 өрөө
반 агни, өрөө, хагас
배 гэдэс, лийр
백화점 их дэлгүүр
버스 автобус
병원 эмнэлэг
별 од
봄 хавар
볼펜 үзэг
부부эхнэр, нөхөр хоёр
불 гал
비 бороо
빵 талх
비누 саван
비행기онгоц
사과 алим
사람 хүн
사랑 хайр
사전 толь бичиг
사진 фото зураг
사탕 чихэр
산 уул
서점 номын дэлгүүр
선물 бэлэг
선생님багш
소 үхэр
소리 дуу чимээ
수업 хичээл
술 архи
시간 цаг
시계 цаг
시장 зах
시험 шалгалт
식당 хоолны газар
식사 хоол
신문 сонин
아내 эхнэр
아들 hoo
아버지 аав
아이 хүүхэд
아저씨 ах, авга ах
아주머니 бэргэн, эгч
안경 нүдний шил
앨범 альбом
약 эм
약국 эмийн сан
양 хонь
어머니 ээж
언니 эгч /эм хүний/
여자 эмэгтэй хүн
연필 харандаа
영어 англи хэл
영화 кино
오빠 эх /эм хүний хувьд/
오이 өргөст хэмх
우산 iohtj
우유 сүү
우체국 шуудан
운동 дасгал
은행 банк
음악 хөгжим
의사 эмч
의자 сандал
자전거 дугуй, унадаг дугуй
자동차 машин
자리 байр, суудал
장미 сарнай
접시 таваг
전화 утас
종이 цаас
주스 жүүс
중국어 хятад хэл
쥐 хулгана
지갑 түрийвч
지우개 баллуур, самбарын алчуур
지도 газрын зураг
집 гэр
차 цай, тэрэг, машин
창문 цонх
책 ном
책상 номын ширээ
춤 бүжиг
치약 оо
칠판 самбар
칼 хутга
컴퓨터 компьютор
컵 аяга
케이크 тоорт
탁자 ширээ
택시 такси
텔레비전 зурагт
포도 усан үзэм
피아노 төгөлдөр хуур
편지 захиа
필통 үзэг харандааны сав
해 нар
호수 нуур
하늘 тэнгэр

ТЭМДЭГ ҮЙЛ ҮГ

가깝다 ойрхон
가난하다 ядуу
가볍다 хөнгөн
간단하다 энгийн
강하다 хүчтэй
같다 адил
게으르다 залхуу
귀엽다 өхөөрдөм, хөөрхөн
기쁘다 баяр хөөртөй
길다 урт
깊다 гүн
깨끗하다 цэвэрхэн
나쁘다 муу, муухай
낮다 нам
넓다 өргөн
높다 өндөр
늙다 hfuiny
다르다 өөр
더럽다 бохир
덥다 халуун
따뜻하다 дулаан
똑똑하다 ухаантай
많다 олон, их
맛없다 амтгүй
맛있다 амттай
맵다 халуун /амт/
멀다 хол
멋있다 гоё, сайхан
무겁다 хүнд
무섭다 аймар
반갑다 таатай, баяртай
밝다 саруул, гэгээтэй
복잡하다 давчуу, төвгөтэй
부끄럽다 ичэмхий, ичсэн
부드럽다 зөөлөн
부족하다 дутмаг
부지런하다 ажилсаг
불쌍하다 хөөрхийлөлтэй
비싸다 үнэтэй
빠르다 хурдан
쉽다 амархан
슬프다 уйтгартай
싱겁다 давсгүй

싸다 хямдхан
아름답 үзэсгэлэнтэй, сайхан
약하다 сул, дорой
어둡다 харанхуй
어렵다 хүнд, хэцүү
어리다 бага, балчир
어리석다 тэнэг
예쁘다 хөөрхөн
위험하다 аюултай
유명하다 алдартай
이상하다 сонин хачин
작다 бага, жаахан
재미있다 сонирхолтой
적다 цөөн
젊다 залуу
정확하다 тодорхой
조용하다 чимээгүй
좋다 сайхан
중요하다 чухал
즐겁다 хөгжилтэй
짧다 богино
착하다 цайлган, сайхан сэтгэлтэй
천천하다 удаан
춥다 хүйтэн
친절하다 элэгсэг
친하다 дотно
크다 том
필요하다 хэрэгтэй
훌륭하다 мундаг, сайн




가끔 хааяа
가장 хамгийн
갑자기 гэнэт
그리고 тэгээд
거의 бараг
그래서 тиймээс
그런데 гэвч
꼭 заавал
너무 их, хэтэрхий
다 бүгд
다시 дахиад
더 өшөө, илүү
또 бас
먼저 эхдээд
모두 бүгд
스스로 өөрөө
아마 магадгүй
아주 маш
어떻게 яаж
언제 хэзээ
왜 яагаад
자꾸 дандаа
잘 сайн
좀 rgghgy
지금 одоо
함께 хамт
열심히 идэвхитэй
^^^^^^^^

어제 өчигдөр
오늘 өнөөдөр
내일 маргааш
모레 нөгөөдөр
작년(지난 해) ноднин
올해(이년) энэ жил
내년 хойтон
지난 주 өнгөрсөн долоо хоног
다음 주 ирэх долоо хоног
주말 долоо хоног

Солонгос хэлний зөв дуудах дасгал

Солонгос хэлний үсэг

1. ҮНДСЭН ЭГШИГ
ㅏ ㅓ ㅗ ㅜ ㅡ ㅣ
Үүн дээр хэлбэрийн хувьд нийлмэл ㅐ/ㅣ+ㅏ/, ㅔ/ㅣ+ㅓ/
ㅔ ㅐ хоёр нэмэгдэнэ.
 Солонгос хэлний үндсэн эгшиг дуудлагын хувьд монгол хэлний эгшиг авиатай дүйх бөгөөд зөвхөн ㅡ эгшиг л монгол хэлний ямар нэг эгшиг авиатай шууд дүйхгүй. Тийм болохоор энэ авиаг хэлж сурах дасгал нэлээд хийх шаардлагатай байдаг.
Солонгос хэлний эгшигийг дуудах үед хэлний байрлал ерөхнийдөө дараах байрлалтай байдаг.
front mid back
high ㅣ (ㅟ) ㅡ , ㅜ
central ㅔ (ㅚ) ㅓ ㅗ
low ㅐ ㅏ




Эгшиг авианы нэг онцлог нь эгшиг авиаг хэлэх үед уушигнаас гарсан хий ямар нэгэн саадгүй гардагт оршино. “ㅡ” авиа ч мөн адил эгшиг авиа болохоор чөлөөтэй гарах ёстой. Энэ авиаг хэлэх гэж хэт хичээгээд буруу дуудах хандлага их байдаг. Ердөө л хэлний дундуур өргөсгээд уушигны хийг чөлөөтэй гаргахад болно. Иймэрхүү байдлаар олон дахин дасгал хийж багшийн дуудлагыг сонсох нь чухал.

2. ХОС ЭГШИГ
ㅑ ㅕ ㅛ ㅠ ㅢ ㅖ ㅒ
Эдгээр хос эгшиг нь ㅣ+ㅏ, ㅣ+ㅓ байдлаар үүссэн гэж үздэг. Тийм учраас ㅅдараа орохдоо ㅅ нь ш-р уншигддаг.
Солонгос хэлний хос эгшигийн нэг онцлог нь у, ү-гийн тусламжтай үүсэж монгол хэлний в авиаг үүсгэдэг.
ㅘ-ва ㅙ-вэ ㅚ-ви
ㅝ-во ㅞ-вэ ㅟ-ви

 의 хос эгшиг
의 хос эгшиг нь нэлээд төвөгтэй дуудлагатай бөгөө үгийн дунд энэхүү дуудлагаа гээж болдог. Үгийн эхэнд утга ялгах үүрэгтэй тул зайлшгүй өөрийн дуудлагаар дуудагдана.
의자 의사 의무 의미 〔ㅢ〕 Үгийн эхэнд
무늬 희다 띄어쓰기 〔ㅣ〕 Үгийн дунд буюу гийгүүлэгчийн дараа И-р дуудагдана
우리의 나의 나라의 〔ㅔ〕 Харьяалахын тийн ялгалаар үүргээр орсон тохиолдолд Э-р дуудагдаж болдог. Энэ гурван тохиолдлыг анхаарчих хэрэгтэй.

3. Гийгүүлэгч авиа
Солонгос хэл харьцангүй цөөн гийгүүлэгчтэй.
ㄱ ㄴ ㄷ ㄹ ㅁ
ㅂ ㅅ ㅇ ㅈ ㅊ
ㅋ ㅌ ㅍ ㅎ гэсэн 14 үндсэн гийгүүлэгчээс ㄱ ㅋ, ㄷ ㅌ, ㅂ ㅍ, ㅈ ㅊ нь төстэй авиа бөгөөд үндсэндээ 10 өөр авиа ялгана.
http://hompi.sogang.ac.kr/korean/kkl100/lesson03/index.html
http://www.mcst.go.kr/hangeul/index.html
http://korean.sogang.ac.kr/ Энэхүү сайтууд руу орж эгшиг гийгүүлэгчийн дуудлагыг сонсох дасгал хийнэ үү. Хоёр дахь сайтын хувьд анхан шатнаас дунд шат хүртэл унших, сонсох, дасгал бүхий баялаг материал бий.
Солонгос хэлний үсгийн эгшигүүд нь газар, тэнгэр, хүнийг бэлэгдсэн босоо, хэвтээ зураас, цэг гэсэн гурван тэмдэгээс бүрддэг бол гийгүүлэгч нь хүний өгүүлэх эрхтэнийг дууриасан, тухайн авиаг дуудахад аль эрхтэн түлхүү ороцлож байгааг харгалзан үзэж тэр өгүүлэх эрхтнийг дүрсэлсэн байдаг нь сонирхолтой.
Жишээ нь: ㄱ гийгүүлэгчийг хэлэхэд хэлний хойгуур хэлэгдэнэ. Энэ талаар сурах бичгүүдэд зургаар тайлбарласан байдаг.

УНШИХ ДАСГАЛ
Доорхи дасгал солонгос хэлний авиа зүйтэй холбоотой бүх тохиолдлыг багтаасан тул эдгээр жишээг бүгдийг алдаагүй уншаад сурчихвал дуудлагатай холбоотой бүх асуудлаа шийдчихлээ гэсэн үг.
1. Үндсэн эгшиг, гийгүүлэгч

도구 오다 유도 다니다
교류 다리 거리 기러기
바다 노루 보리
수도 수리 소나무 소고기
자주 저기 바지 저고리

차 마차 치마 고추 기차
코 크기 비키다 코스모스
터 토지 타자기 사투리
파 포도 피리 기차표 파리 아프다
휴가 오후 혀 호수 효도 흐리다
새 애기 어깨 대우 매우
제자 이제 세수 모레

2. Хос эгшиг
예비 예의 시계 지폐
사과 기와 조화 미화
왜 돼지 유쾌하다
사회 회화 시외 교회 죄 최소
뭐 권 원 기원 추워요
쉐터 꿰매다 궤
위 귀 뒤 더위 위원 뛰다 쉬다
의사 의회 의무 거의 무늬 희다
누구의 차 너의 자리


УУЖУУ, ЧАНГА, ХАТУУ ГИЙГҮҮЛЭГЧ
ㄱ, ㄲ, ㅋ гийгүүлэгч нь ижил төстэй гийгүүлэгч бөгөөд авиа гаргах хүч чанга сулаараа ялгагдана. Гэвч эдгээр гийгүүлэгч нь утга ялгах чухал үүрэгтэй тул сайн ялган сонсож, мөн зөв дуудаж сурах шаардлагатай. ㄷ ㄸ ㅌ, ㅂ ㅃ ㅍ, ㅈ ㅉ ㅊ, ㅅ ㅆ гийгүүлэгчид мөн адил зарчимтай. Доорхи жишээг ялган унших дасгал хийнэ үү. Юун түрүүн багш буюу бичлэгийг сайтар сонсох хэрэгэйг анхаарна уу.


가 까 카
가다 까다 카드
개다 깨다 캐다

다 따 타
다르다 따르다
따다 타다 덜 털
데 떼 테

바 빠 파
비다 삐다 피다
바르다 빠르다
발 빨(다) 팔

자 짜 차
자다 짜다 차다
지다 찌다 치다

사 싸
사다 싸다
섰어요. 썼어요.
한 시 한 씨

Төстэй гийгүүлэгчдийн ялгааг гаргаж унших дасгал хийнэ үү.
ㅂ, ㅃ, ㅍ
보리빵을 팝니다.
팔과 발이 맞아야지 팔이 더 빠릅니다.
발에 피가 나서 빨리 약을 발랐습니다.

ㄷ, ㄸ, ㅌ
나무에 달린 사과를 따려고 담을 타고 올라갔습니다.
내 딸이 달밤에 뜰에서 탈춤을 연습하고 있습니다.
나는 틈틈이 뜰에다 들에서 피는 꽃들을 심었습니다.

ㅈ, ㅉ, ㅊ
나는 틈틈이 뜰에다 들에서 피는 꽃들을 심었습니다.
참말로 짬이 없어 잠을 못 잤습니다.
침도 맞고 찜질도 해서 참 좋아졌습니다.

ㅅ, ㅆ
쌀을 사러 쌀가게에 가니까 살은 없고 싼 보리만 있었습니다.
시장에서 산 씨앗을 심었는데 싹이 나지 않습니다.
산 물건을 샀더니 금방 쓰게 되었습니다.

코끼리는 코가 길어? 꼬리가 길어?
그는 꿈이 커서 큰 그릇이 될 겁니다.
꿈에 금을 캐서 큰 부자가 되었습니다.
김 선생을 키가 큰 김 선생이라고 부릅니다.
불을 자꾸 켰다 껐다 해서 고장 났습니다.

ДЭВСГЭР ҮСЭГ
Дэвсгэр буюу/받침/ гэдэг нь дэвсгэр гэдэг утгаас нь бодсон ч нэгэн үеийг төгсгөж буй гийгүүлэгчийг хэлнэ. Солонгос хэлний үе төгсгөж/дэвсгэрлэж/ орохдоо саармагжих хандага их байна. Энэ нь солонгос хэлний гийгүүлэгч өөрөө эгшигээр амилж дуудагддагт оршино.
Дэвсгэр үсгийн хувьд анхаарах нэгэн зүйл гэвэл ард нь эгшиг ороогүй тохиолдолд дэвсгэр гэж үзнэ. Ямар ч дэвсгэрийн ард эгшиг орсон тохиолдолд гийгүүлэгч амилж өөрийн дуудлагаар дуудагддаг. Жишээ нь: 부엌 гэхэд ㅋ гийгүүлэгч дэвсгэрлэж байгаа тул г-р уншигдана. Харин ард нь эгшиг ороод 부엌에 болсон тохиолдолд амилаад 부어케 гэж уншдагийг анхаарна уу.
ㄱ, ㄲ, ㅋ- ㄴ/г/
국- 국이【구기】 가족-가족이 약- 약을
밖【박】-밖이【바끼】 깎다-깎아【까까】 꺾다-꺾어
부엌【부억】-부엌이【부어키】 동녘- 동녘이 저녁녘
속다【속따】-속아【소가】 약속- 약속이

ㄴ –ㄴ/н/
산- 산이 돈- 돈이 문- 문을 신문- 신문에서
수건- 수건을 신다- 신어 준비 문제

ㄷ, ㅅ, ㅆ, ㅈ, ㅊ, ㅌ, ㅎ- ㄷ/д/
믿다- 믿어, 있다- 있어, 갔다- 갔어요 왔다
옷 맛 벗다 웃다
늦다- 늦었다 맞다- 맞이하다 밭- 밭에 빚- 빚이
낮- 낮이 낯- 낯이 뱉다- 뱉어 빗- 빗을
낳다- 낳아지다 좋다- 좋아 이렇다- 이렇습니다 빛- 빛을

ㄹ- ㄹ/л/
달 물 얼굴 팔다
달을 물이 얼굴을 팔아
ㅁ- ㅁ/м/
감 봄 남 바람 심다

ㅂ, ㅍ- ㅂ/б/
집 밥 잡지 돕다
앞 숲 잎 덮다
앞에 숲이 잎을 덮어주다

ㅇ – ㅇ /нг/
방 시장 공항 사랑방
방이 시장으로 공항에서 사랑방을

Унших дасгал

친구 집에서 저녁밥을 먹었습니다.
나무 잎이 떨어집니다.
낫으로 풀을 벱니다.
낮과 밤의 길이가 같습니까?
낮에는 온도가 높아요.
애기가 낯선 사람을 보고 울어요.
햇빛이 너무 뜨겁습니다.
약속 시간이 몇 시간입니까?
부엌에서 뭘 하세요?
언니, 산으로 올라가자.
눈이 내리는군요.
빵과 과일을 살까요?
이 공장에서 운동기구를 만듭니다.
일월 일일에 만납시다.
이 애는 내 동생입니다.
후배 여학생이 예쁩니다.
얘기 좀 합시다.
얘가 어디 갔지?
지금 몇 시입니까?
좋은 데 데리고 가십시오.
폐가 많습니다.
예식장에 늦게 도착했습니다.
대합실에서 관광객이 많습니다.
괜히 화를 냅니다.
왜냐면 말로 설명하기가 어렵기 때문이다.
외삼촌은 회냉면을 굉장히 좋아합니다.


ДАВХАР ДЭВСГЭР
Давхар дэвсгэрийг маш амархан ойлгож болно. Ердөө л ДАВХАР ДЭВСГЭРИЙГ ДАНДАА УРДУУР НЬ уншина гээд юун түрүүн тогтоочих. Гэхдээ хоёрхон тохиолдлыг эс тооцвол шүү. Тэр хоёр тохиолдол нь ㄺ, ㄻ. Бусад тохиолдолд дандаа урдахаар нь уншина гээд бодчих. Давхар дэвсгэр ч гэсэн ард нь эгшиг ороогүй тохиолдлыг хэлж буйг санаарай. Ард эгшиг орчих юм бол дэвсгэрийн зарчмаараа хоёр салаад уншигдчихна.
삶 гэсэн үгийн ард эгшиг орвол 삶이/살미/ гэж уншигдана.


몫 넋
앉다 얹다
많다 괜찮다
외곬 곬
핥다 훑다
잃다 싫다
옳다 앓다
값 없다
얇다 넓다
짧다 여덟


* 밟다 гэсэн ганцхан үг ард талынхаа дэвсгэрээр уншигддагийг тогтоочихноорой.
/밥다/ гэж уншигдана гэсэн үг.
* 읊다: ㄿ дэвсгэр мөн арынхаа гийгүүлэгчээр уншигддаг. Аз болж ийм үг ганцхан байдаг бололтой.
삶다 젊다 굶다 옮다
맑다 닭 흙 늙지
붉다 읽지
, 맑고 묽게 밝고 읽고

За ингээд унших дасгал хийгээд байж дээ.
값도 싸고 질도 좋습니다.
오늘은 시간이 없어요.
과일 값이 너무 올랐습니다.
없는 물건을 어디에서 찾습니까?
저고리 삯과 치마 삯이 다릅니까?
삶은 계란을 좋아합니까?
하루 종일 굶고 일할 수 있습니까?
밭과 논이 많으니까 일이 많습니다.
달빛이 밝습니다.
외곬으로 공부해야 성공합니까?
개는 핥아야 먹지 핥지 않고는 먹을 수 없나 봐요.
너 그 사람 싫지?
자리를 옮겨 앉아야겠습니다.
넓고 넓은 밤하늘이야.
닭고기하고 쇠고기를 조금 사와요.
맑은 물이 흘러갑니다.

D. Natsagdorj 봄

봄
데. 나착도르찌

영원한 하늘 아래 수천번의 봄이
아름다운 나라 몽골 땅에 해마다 펼쳐진다.
첫 계절의 향기가 피어오르면 사람들은 마음의 시름을 놓고
초원에 새싹이 푸르러지면 가축들은 풍요로워진다.

멀리 있던 태양이 가까워져 오고 백옥같이 희다흰 눈이 녹으면
옛 세상을 뒷걸음치고 모든 사물은 새롭게 깨어난다.
푸르러진 나무는 꽃을 피우고 아이들이 즐겁게 뛰놀면
노인들은 다시 젊은이가 된 양 생동감을 느낀다.

들기러기가 찾아와 가악-가악-울면
집 안에 앉았던 목자는 새 소리에 귀 기울이며 감동에 젖는다.
옆산 개울물, 샘물이 졸졸졸 흐르면
게르 밑자락에서 어미양과 새끼양이 음매-에에-하며 화음을 맞춘다.

맑고 온유한 대기가 신선한 향기를 발하고
옛날과 오늘을 떠올리며 숨어 있던 서정을 일깨운다.
귀여운 가축 새끼들이 보잣집 마당을 가득 장식할 때
요람에 누운 자그마한 아기는 그 부모를 기쁘게 한다.

이안나 역

Үг тогтоох арга-"Төрөл садангаар нь" цээжлэх

Монгол айлд ороход цай аяглаж, идээ тавидаг уламжлалтай. Блогт минь хүн зочилоход бор ч гэсэн цайгаа аяглаад, дундхан ч гэсэн идээгээ таваглах юмсан гэж бодогдоно. Юм бичилгүй удах үед Блогт чинь орсон гэж хэн нэгэн хэлэхэд танайд ороход аяганы амсар зуулгаагүй шүү гэх шиг таагүй санагдана.
Ингээд блогт орж ирэх хүнд цай аяглан бариад хуучлан суухийг зүйрлэн бодож “тавгийн идээ” зэхлээ.


Үг тогтоох арга буюу “төрөл садангаар нь” цээжлэх

Тэр гуайн энэ гуайн “тэхнэ”-ийхэн гэж ярихыг сонссон байх. Нэг “тэхнэ”-ийхэн гэхээр удам судар нэгтэй, царай төрх, үзэл бодол, амьдралын хэв маяг оролцоо хүмүүс байдаг. Түүнлүгээ ямар нэгэн хэлний үг ч бас “тэхнэ тэхнээрээ” байдаг байна. Хэдийгээр олон мянган хүн байлаа ч(жишээ нь сум) удам судраар нь хөөх юм бол бүгдийг тооччиж болохоор цөөхөн хүний үр сад болж таардаг. Хэл мөн адил нэг үндэсээс хэдэн арван үг үүссээр хэдэн арван мянган үг болсон байдаг.
Англи хэлэнд энэ үзэгдэл бүүр түгээмэл. Солонгосчууд англи хэлний үгийн сангийн энэ онцлогийг ашиглан маш олон төрлийн үгийн сангийн ном хийсэн байх юм. Энэ нь нэг талаас үг хялбар, сонирхолтой аргаар тогтоох, нөгөө талаас тухайн үгийг мэдэхгүй ч гэсэн үндсээр нь таах боломжийг олгодог. Ялангуяа Тоефль мэтийн шалгалтан дээр мэдэхгүй үг гарлаа ч энэ аргаар таах магадлал 50 хувиас дээш байна.

Эхлээд англи хэлэн дээр жишээ авъя.
-arm- гэдэг үг зэвсэг гэсэн үндсэн утгатай
armament гэвэл зэвсэглэсэн байдал, зэвсэгт хүчин(armament race-зэвсгийн өрсөлдөөн) гэсэн утгтай болоод
armistice(arm-зэвсэг stice-зогсоох) дайн, зэвсэгт мөргөлдөөн зогсоох,
armor- дайн гэсэн латин үгээс үүсэлтэй хуяг дуулаг,
disarm- зэвсэггүй болгох буюу зэвсэг хураах гэсэн утгатай болно.

-bar- саваа, нарийн мод гэсэн утгтай,
barbecue- нарийн модонд хатгаж шарсан мах буюу шорлог,
barrier-нарийн модоор хийсэн хашлаг буюу саад, тотгор,
embargo- саад тавих буюу хориглох,
embarrass-гэнэт зогсоох буюу гайхшруулах, таагүй байдалд оруулах

-cast- шидэх
Broadcast: өргөн хүрээтэй шидэх, олон нийтэд түгээх, нэвтрүүлэх
outcast: гадагш шидэгдэх буюу хөөгдсөн, шоовдорлогдсон хүн
overcast: дээш шидэх буюу бүрхэх(the sky overcast)
telecast: холын зайнаас шидэх буюу нэврүүлгэр гарах
Ex: The finel match will be telecasted on Channel 11.

-cede- явах, өрнөх гэсэн утгатай бөгөөд -ceas, -ceed, -cess – гэсэн ах дүү нартай байна.
precede(pre-урьд, cede-явах)- урд явах, дагуулах
cease- зогсох (удаашрах гэсэн латин үгнээс үүдэлтэй)
exceed- гадагш гарах буюу хэтрэх
succeed-(suc-араас нь ceed-явах)- тасралтгүй юмны араах явсаар амжилт олох
access- руу очих буюу ойртох, нэвтрэх

-cogn- мэдэх гэсэн утгатай бөгөөд -gno, -no, -quaint гэсэн дүү нартай
recognize- дахин мэдэх буюу таних, баттай мэдэх
diagnosis- ялгах мэдэх буюу оношлох
ignore- үл мэдэх буюу үл тоомсорлох
noble- олонд мэдэгдсэн, эрхэм
acquaintance- таниж мэдэх, танил

-curr-, cor, cur- гүйх, хурдлах
current- гүйж буй, ө.х явагдаж буй, хэрэгжиж буй
curriculum- гүйдэг зам буюу туулах, сурах ёстой зүйл, кирриклюм
corridor- гүйдэг буюу явдаг, дамждаг газар, коридор
course- зам, гүйлтийн зам, хичээл
incur- гүйж байгаад тээглэх, саад учрах

гэх мэтээр залхуу хүрмээр олон жишээ татаж болно. Гэхдээ хэл сурч байгаа хүнд ганцаар нэгээр үг цээжлэх залхуугаас нэлээн чөлөөлнө гэж бодож байна.

Солонгос хэлний хувьд энэ зарчим ханзний үгэн дээр бүр тодорхой байдаг.
Ж нь: 학- эрдэм, сурах
학교- сургууль
학과- тэнхим
학원- дамжаа

학년- анги
학기- улирал, семистер
학생- сурагч
학자- эрдэмтэн
학우- хамт суралцагч

공학- инженернийн ухаан
인문학- хүмүүнлэгийн ухаан
화학- хими
물리학- физик
교육학- боловсрол судлал
гэх мэтээр ханзны нэг үг, нэг үе бусад үгтэй холбогдон холбоо бүхий утгатай үг үүсгэдэг.

Монгол хэлийн үг бүтэх ёс ч ялгаагүй энэ зарчимд тулгуурлана. Монгол хэлний язгуур үг, авиа сэлгэх хуулиар үүсдэг болохоор энэ зарчим илүү ч үйлчилдэг байж болох юм. Ганцхан жишээ татъя.
төг- гэсэн үндэс ямар нэг дугуй, төгрөг хэлбэртэй зүйлийг заана. Түүнээс дүг-, тог-, дуг- гэж авиа сэлгэн үүсэх бөгөөд уйгарчин монгол бичгээр догу- гэсэн үндэс крилл бичгээр тоо, той гэж бууна. Тэгэхээр эдгээр үг нь дүгрэг, төгрөг, дуграг цаашлаад тооно, тойрог, магадгүй төөрөх, төөрөг гэсэн үгийн үндэс болно. Үндсэндээ төг- гэсэн үндэснээс авиа сэлгэх маягаар ийм олон үг үүссэн гэсэн үг.

Ямартаа ч үгийг ганц ганцаар нь “дэгээдэж” цээжлэх биш бөөн бөөнөөр нь, төрөл садангаар “хамж” цээжилбэл илүү үр дүнтэй бас сонирхолтой, бүтээлч байх биз ээ.
Өнөөдөр үүгээр яриагаа өндөрлөе дөө.

Oogii&Me

yonsei deer

yonsei deer

농업관련 어휘-хөдөө аж ахуйн үг хэллэг

농업 관련 분야

- 농업, 농장, 원예, 재배학 등
farming 농업, 농작
agriculture 농업
agronomy 농업경제학, 작물(재배)학
husbandry (문어) (낙농. 양계 등을 포함한) 농업
horticulture 원예술(학), 원예(농업)
market/gardening- 시장, 원예

- 농장, 목장 등
farm 농장
market garden 과수원
plantation (열대 지방의 대규모) 농원
ranch 대목장
smallholding (영국) 소자작 농지

들판, 과수원 등
field 들판
kitchen garden 채마밭
patch 땅 한 뙈기, 한 배미
allotment (영국) 경작 대부지
orchard 과수원
vineyard 포도원

- 농작물, 추수, 수확 등
crop 농작물
crops (한 지방, 한 계절의) 모든 수확물
produce 농산물, 천연 산물
harvest 추수, 수확
yield 산출, 산출고, 수확

- 가축 등
live(stock) 가축
fatstock 식용가축
beast 짐승, 동물, 가축
cattle 소, 축우, 가축
critter 동물, 가축

- 똥거름, 비료 등
dung 똥거름
manure (문어)비료, 거름, 비료(거름)을 주다
fertilizer (화학) 비료, 거름
muck (구어) 퇴비, 거름

- 쟁기, 보습, 트렉터, 콤바인 등
plough 쟁기 plow
ploughshare 보습 plowshare
tractor 트랙터
baler 베일러(곤포 포장기)
binder 바인더(단 묶는 기계)
harvester 수확기, 수확자
combine harvester 콤바인(수확-탈곡 등을 겸비한 농기구)

- 농가, 헛간, 우리, 마구간, 축사 등
farm(house) 농가
farmyard 농장 구내
outhouse 헛간, 딴채 *outbuilding
barn (농가의) 헛간
barnyard 헛간 마당
kennel 개집
pigsty/sty 돼지 우리
pigpen (미국) 돼지 우리
hen house 닭장
battery 일련의 닭장
pen 우리, 축사
stall 마구간
bee(hive) 꿀벌통

- 건초, 목초, 사료, 마초, 여물 등
hay 건초
silage 목초
fodder 사료
forage 마초
feed 여물
grazing 목초지
pasture 목장, 목초
meadow 목초지, 초원
pasturage 목초지

- 건초 더미, 밭고랑 등
stubble(밀 옥수수 등의) 구루터기
clod 흙덩어리
sheaf (곡물의) 단
bale 곤포
rick 건초더미
ditch 도랑
hedge 산울타리, 울
furrow 발고랑
rut 바퀴자국

- 농부, 목동 등
farmer 눙부
husbandman (옛날) 농사꾼
farm worker/farm labour 농장노동자
farmhand (구어) 머슴
rancher 농장주
agriculturalist 농업가
agronomist 농업경제학자, 경종학자
horticulturist 원예가
market gardener 과수원 경영자
stockbreeder 목축업자
shepherd 양치기
sheepman 목양업자
cattleman 목장주
herdsman 목동, 목자
cowboy (미국) 목동
ploughman 농부, 시골뜨기
gardener 원예자
smallholder 소자작농

- 포함, 제외 등
inclusion 포함, 포괄
exclusion 제외, 배제
comprehension 포함, 함축
exception 제외, 예외

- 경작하다, 재배하다 등
farm 경작하다
cultivate 경작하다, 재배하다
grow 재배하다
force 촉성 재배하다
garden 원예를 하다
sow 씨 뿌리다
plant 식물을 심다
seed 씨를 뿌리다, 씨를 맺다
plough 밭을 갈다
weed 제초하다, 김매다

- 추수하다, 타작하다, 단알 묶다 등
reap 베어들이다, 거둬들이다
thresh/thrash 곡식을 타작하다
bale 곤포로 포장하다
bind (단으로) 묶다
harvest 추수하다

- 덮다, 어질러 놓다 등
cover 씌우다, 뚜껑을 덮다
litter (방안 등을) 어질러 놓다, (물건을) 흩뜨리다
mess 난잡하게 하다, 어질러 놓다
leave things about 사용한 채 어질러 놓다

- 포함하다, 수용하다 등
include 포함하다, 함유하다
cover (어떤 범위에) 걸치다, 미치다, (분야, 영역 을) 포함하다
count 셈에 넣다(in), 포함시키다(among)
contain (안에) 담고 있다, 포함하다
hold 수용하다, 품다
have in (구어) 시들여 놓다, 저장하여 두다
involve (사람을)(사건, 논쟁 등에) 말려들게 하다
implicate (범죄 등에) 관련시키다, 연루시키다

- 제외하다, 빼다 등
exclude 들어오지 못하게 하다, 재외하다
except 빼다, 제외하다
keep out 못 들어오게 하다, 막다
- ...로 만들어지다, ...로 구성되다 등
be made(up)/(out) of ...로 만들어지다
consist of (부분, 요소로) 되어(이뤄져) 있다
comprise (문어) (...들로) 이루어지다, 구성되다, 포함하다
be composed of ...로 구성되어 있다

- 구성하다, 형성하다 등
make up 구성하다, ...를 이루다
comprise 형성하다, 구성하다
constitute 구성하다, 구성요가 되다

- 넣다, 삽입하다
put in 넣다, 꽂다
get in (구어) (안에) 들여놓다, (물건을) 사들이다, 들여놓다
insert 끼워 넣다, 삽입하다

- 꺼내다, 뽑다
take out 꺼내다, 끄집어내다
get out (구어) (밖으로) 내다, 꺼내다, ...을 생산하다
have out (...을) 밖으로 내다
remove (문어) 꺼내다, 내놓다
extract (문어) 뽑다, 뽑아내다
abstract 추출하다, 추상하다

- 기름진, 비옥한
fertile 기름진, 비옥한
productive 비옥한, 다산의
rich 토지가 기름진
arable 경작할 수 있는
pastoral 전원생활의, 목가적인
agrarian 토지의
fruitful 열매를 많이 맺는, 비옥한
fallow (따을 기름지제 하도록) 경작하지 않은, 묵혀둔
barren 불모의
bare 텅 빈, 살풍경한
arid 불모의, (토지가) 바싹 마른

ойролцоо үгээр англи хэлний үгийн баялагаа

The elephant bellowed and then charged-코끼리는 깊은 소리로 울부짖고 나서 돌진했다
yell

She yanked the rope to ring the bell

The child tugged on me sleeve to get attention.

I wrenched a sandwich from the tray before it was passed to the next table


I felt apprehension about the history test- 불안했다
have cares, be filled with concern

toil
What gain has the worker from his toil- 노동자는 자신의 힘든 노동에서 소득을 얻는가?


I have a srtong craving for potato chips
After we've stayed in a place for a while, we develop an itch to move on


prudent choice- sound decision-wise


My inclination(자연적인 성향, 취향) is to finish the work first and then relax
It takes lots of willpower to refuse a tempting dessert- 군침이 돌 정도로 맛있어 보이는 후식을 거절하는 데는 상당한 의지력이 필요하다

wet- The downpour drenched us- The ground is still soggy from the flood- Even though she ran through the thunderstorm, Lisa's clothes were sopping by the time she got home.

weak- feeble attempt

wear-don

look after- watch- mind the children while their parents were out- to tend one's garden

waste- to squander(to spend foolishly) every sent on video games


wash- to scour the pots and pans with cleanser

warm- lukewarm(slightly warm)- to shower in tepid(water)

want- crave

walk- stride(to walk with long steps, usually with a purpose)- stroll(walk in a relaxed or leisurely manner)- strut(to walk in a vain or very proud way)- trudge(to walk slowly and with effort)

wait- linger after class to talk to the teacher

gait(alhaa gishgee, a way of walking or running)
tread- the way or sound of walking

visit- report to(to present oneself at)
We reported to work on time


villain(a wicked or evil person)- brute(a cruel person)

violent- intense(very great on strong)

view- glimpse

vicious(showing a strong desire to hurt someone)- malicious, spiteful

fade-vanish
The light slowly faded as the sun set.


ugly-hideous-unbecoming

understand-fathem(to get to the bottom, understand)


unequal- lopsided(larger or heavier on one side than on the other)
aloof(showing little concern or friendliness)- distant(not friendly)

unimortant- irrelevant-petty-trifling
The difference in their heights was triffling
petty problem

untidy-slovenly-unkempt
His slovenly dress kept him from getting a job
Weeds made our garden look unkempt

up- aloft(far above the ground, hihg up)

upset- capsize- tip

urge- prod- spur

urgent- dire
The flood was a dire emergency

use-deplete(to use up)- exhaust(to use up completely)
Our supplies were exhausted so we replaced them before we went camping

T
squad-team

to divide into squads to play soccer

tease- 장난스럽게 놀리다
taunt- 모욕적으로 괴롭히거나 놀리다

tell- convey
He conveyed his anger by shaking his fist


temporary- fleeting- 아주 짧은, 빨리 지나친
have a fleeting look
have a fleeting impression

think-ponder

thrill-to fill with pleasure or excitement


throw-fling(to throw hard or carelessly)
pitch- 가볍게 던지다

at times- 이따금
ahead of time- 예상했던 시간보다 빨리

tiny- diminutive


tip-slant(직선에서 벗어나다)- tilt

tool-gadget

top-crest-crown

tough-rugged(매우 튼튼하고 경고한)-sturdy


trap-ambush-pitfall-snare(함정)


trick-deception-hoax-prank(to play on each other)

adversity-fix-predicament

trust-conviction

attempt-endeavor-strive

turn-pivot-twirl

coex

63 давхар

63 давхараас

ээж солонгост

몽골 전사와 영기(술드)

아시아 대륙 지방의 굽이치는 초원지대에서는 전사 겸 목자가 술데라고 부르는 영기(靈旗)를 들고 다니는 것이 수백 년의 전통이었다. 영기는 가장 훌륭한 종마의 말총을 창날 바로 아래 목어서 만들었다. 전사는 설영(設營)을 할 때마다 영원한 안내자인 영기를 입구 밖에 세워놓았다. 이 기는 전사의 정체를 밝히는 역할도 했다. 영기는 몽골인이 섬기는 ‘영원한 푸른 하늘’ 밑의 광대한 공간에서는 늘 나부꼈다. 초원에는 거의 언제나 바람이 불었고, 말총은 끊임없이 나부끼면서 바람과 하늘과 해의 힘을 붙들어, 이 힘을 자연으로부터 전사에게 옮겨주었다. 말총에 부는 바람은 전사의 꿈의 연감이 되었으며, 전사가 자신의 운명을 따르도록 격려했다. 바람에 나부끼고 꿈틀거리는 말총은 그 소유자에게 계속 앞으로 나아가자고 손짓했으며, 이곳을 떠나 다른 곳을 찾아보자고, 이 세상에서 새로운 운명을 창조해보자고, 새로운 기회와 모험을 탐사해보자고, 이 세상에서 새로운 운명을 창조해보자고 유혹했다. 전사와 영기는 서로 뗄 수 없이 얽혀 있어 전사가 죽어도 그 영은 말총에서 영원히 산다고 했다. 전사가 살아 있는 동안 말총 깃발은 그의 운명을 싣고 다녔으며 죽으면 이것이 그의 영혼이 되었다. 전사의 육신은 바로 자연에 버려지지만, 영혼은 그 말총에 영원히 살며 후손에게 영감을 주었다.

Ким Дэжүн ерөнхийлөгчийн аугаа итгэл

Христ итгэлт ерөнхийлөгчийн захидалууд


Ёонсей их сургуулийн номын санд өмнөх ерөнхийлөгч Ким Дэжүний хувийн номын санг хандивласан “김대중 전대통령 기증 도서” гэсэн бичигтэй нэлээн хэдэн эгнээ байдаг. Тэр аугаа хүний гарын хээтэй ном гэж бодон зүгээр л сонирхон үзэх дуртай. Тэгэж яваад “Prison writnings, KIM DAE JUNG” гэсэн ном оллоо. Түүний шоронд байхдаа бичсэн захидалуудыг эмхтгэсэн номыг англи хэл дээр орчуулсан ном байв. Тэгээд өчигдөр уншиж үзээд түүний ямар сайн итгэгч байсаныг мэдэж, бурханд ямар аугаа үнэнч байсныг нь биширч энэ номын тухай хуваалцахаар шийдлээ. Нойроо хүргэх гэж уншсан биш нойрыг минь бүр үргээж орхисон шүү энэ ном.

Эхлээд түүний тухай, иргэдийнхээ хайр хүндэтгэлийг хамгийн их хүлээсэн солонгосын ерөнхийлөгчийн тухай товчхон дурдъя.
Өнгөрсөн жил хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлээр “Солоносын улс төрийн нэгэн том багана болох Ким Дэжүн ерөнхийлөгч 2009 оны 8 сарын 18-ны өдөр үдээс хойш 1 цаг 43 минутад 85 насандаа таалал төгслөө” хэмээн мэдээлсэнээс хойш энэ мэдээлэл 2009 оны хамгийн их олны анхаарал татсан мэдээ болжээ.

1971 оны сонгуулиар ерөнхийлөгч Пак хүч хэрэглэх, санал худалдан авах зэргээр шударга бус арга хэрэглэсний хүчинд Ким Дэжүнийг арай чүү ялжээ. 1973 онд KCIA(манайхаар бол дотоод яамныхан) Ким Дэжүнийг японд байхад зочид буудлаас нь барьцаалан авч далайд шидэж алах төлөвлөгөөтэй япон тэнгис аван гарчээ. Тэр ч бүү хэл 1980 оны 9 сарын шүүх ажиллагаагаар түүнийг цаазаар авах ял оноосон байв. 1985-1986 онд тэрээр солонгосын засгийн газрын бүрэн хяналт гэрийн хорион дунд амьдарч байсан нь шоронгийн хорионоос ч бэрх сэтгэл зүйн дарамт байсан биз ээ.

Шоронд байгаа сэхээтэн хүнд хамгийн хэрэгтэй мөртлөө хамгийн ховор зүйл бол хуудас цаас байдаг. Чойном шоронд байхдаа чихрийн цаасан дээр шүлгээ бичиг байсан гэдэг. Ким Дэжүн “хоригдол”ыг ч энэ ёс тойрсонгүй. Ганцхан хуудас цаасанд хэлэх гэсэн үгээ багтаах гэж ямар их хичээж байсныг нь нүдэнд үзэгдэх төдий жирийлгэн бичсэн захидлаас нь харж болно.
Ийм нөхцөл байдалд тэр сэтгэл санааны ямар их дарамттай байсан болоо. Энэ дарамт зөвхөн өөрөөр нь зогсохгүй. Гэр бүл үр хүүхдэд нь улам ч хүнд тусаж байжээ. Энэ дарамтыг давж их үйлсийг бүтээж чадах нэгэн хүч түүнд байжээ.
Шоронгоос хүүдээ бичсэн захидалаас нь үүнийг харж болно. Тэрхүү захидалд:
“Чи ааваас болж өдий 30 гарталаа гэрлэх хүсэл чинь хоёр ч удаа бүтэлгүйтэж, хүссэн салбартаа ажиллах боломжгүй болсон. Ирээдүй болон аз жаргалд чинь ингэж саад тотгор болж байгаадаа сэтгэл минь хэрхэн шаналахгүй байх билээ. Гэсэн атал чиний уурлаж бухимдахгүй байхыг харахаад бүүр ч их давчдах юм. Хүүгийнхээ аз жаргалын төлөө бурханд залбирна аа. Чиний тэвчээртэй нигүүлсэнгүй зан яах аргагүй бурханы ерөөл юм даа......... Өмнө нь ч би хэлж байсан даа. Миний гэр бүл бурханд итгэх итгэл, хайр, халуун сэтгэл дунд нэгдэж байгаа нь ямар их аз вэ” хэмээгээд цааш Бурханы хайрыг тайлбарлахдаа
Жич: Бидний өдөр тутам сонсдог, библээс уншдаг үгийг тэр аугаа хүн ямар энгийн сайхнаар, бас ямар итгэл төгөлдөр тайлбарласныг, хүүдээ захисаныг уншихад хичнээ сайхан бас хичнээн ивээлтэй.

“Бурханд итгэх итгэл гэдэг хамгийн энгийнээр хайр юм. Хоёр төрлийн хайр байдаг. Өөрийгөө хайрлах хайр, бурханы хайр буюу хөршөө хайрлах хайр. Эдгээр хайрын нэг нь хувиа хичээсэн, ганцаардмал, ядмаг(selfish, isolating, demeaning) байдаг бол нөгөөх нь буюу бүтээгчийн хайр нь аз жаргал хийгээд мөнхийн амьдралд хөтөлдөг. Хэдийгээр тэр түрүүлж биднийг хайрлан, дэлхийг бүтээж бидэнд даатган үлдээгэд зогсохгүй өөрийн ганц хүүгээ илгээж, сайн мэдээг дуулгаж, гэмгүй хүү Есүсийнх нь цовдлогдсон загалмай дээр гишгэж бид нүглийн шавраас өндийсан ч бурхан өөрийгөө түрүүлж хайрла гэж биднээс шаардаагүй ээ
Есүс дахин амилсанаар бурхан бидэнд итгэл найдвар болоод мөнхийн амьдралыг соёрхсон. Бурхан цаг мөч бүр чамтай хамт байна. Тэр чамайг хайрладаг бөгөөд чи түүнд эргэлзэлгүй итгэж үнэн сэтгэлээсээ дагах аваас амьдаралд чинь зөв буруу алинаас ч болов чамд сайныг бүтээх болно. Чи бурханыг хичээн хайрлалаа ч гэсэн тэр хайр чинь түүний хязгаар үгүй хайрын хажууд тун ч өчүүхэн юм. Энэ үнэн билээ”

Хүндэт ерөнхийлөгчийн сүнсээр сүлэгдэж амаар гарсан эгэл мөртлөө хүчит үгсийг цааш нь үргэлжлүүлье.
“Хөршөө хайрлах хайр ч мөн адил. Хөрш гэдэг маань кристмасын баярын өдөр ч бай, энгийн өдөр ч бай бурханы л хүүхдүүд шүү дээ. Бидний анхаарал халамж тавиж, урам хайрлахыг хүлээж буй хөршдөө туслана гэдэг бурханы хамгийн чухал даалгавар.........
Хайрлах гэдэг амарагүй. Ялангуяа хайрлах хүсэл төрөхгүй ч юмуу, дургүй нэгэнийг уучлан өршөөж, халуун дулаан сэтгэлээр тэврэнэ гэдэг бүр ч хэцүү. Сэтгэлдээ хүлээн зөвшөөрөөгүй нэгэнийг хайрлана гэдэг бүр ч боломжгүй. Харин бурхан эрхшээлд байж, бурханыг хайх үед энэ боломжтой гэж би итгэдэг.
Үүнийг боломжтой болгодог хэдэн тохиолдол бий. Юун түрүүн өөрийгөө нүгэлтэн гэдгээ ойлгоход энэ боломжтой болдог”

“Өөрийгөө нүгэлтэн гэдгээ ойлгох” гэсэн түүний үг миний амьдралаас өөрнийнхөө хэмжээнд олж авсан нэгэн ухааралын товчхон агуулгатай дүйж байх шиг санагдана. Би бардам зан омголон ааштай. Энэ ааш болоод зан минь “өөрөөсөө холдох” тусам улам гаардаг. Өөрийгөө хэн билээ гэдгээ тунгаан бодохоо болихдоо, өөрийнхөө дутагдлыг мартах үедээ “учир начиргүй уулын орой ширтэх” өвчин даамжирдаг. Хүнийг үл тоомсорлох, голж гоочлох аюулт өвчинд нэрвэгддэг. Харин нэг бүдрээд, хэн нэгэнд “нүдүүлээд”, амьдралаас алганы амт үзэх үедээ би хэн билээ гэж боддог.
“Өөрийн толгой дээрх бухлыг харахгүй байг хүний толгой дээрх өвсийг харж” явсанаа ойлгоод ирэхдээ, өөрийн түм буман дутагдал, буруу зөрүүг ухаараад ирэхээрээ хэнийг ч хүлээн зөвшөөрөхөд бэлэн болдог. Бусдыг хүндлэх сэтгэл төрдөг. Өөрийгөө дутагдлыг ойлгох, нүгэлтэн гэдгээ хүлээн зөвшөөрөх хоёр нэгэн учигтай билээ л. Тэрээр цааш нь
“Бусдыг үл өршөөх, үзэн ядах нь өөрийн чинь зүрхийг өвчлүүлнэ . Хэрэв бид хайр өршөөл гэдэг зүйлээс татгалзах аваас хүний нийгэмд амар амгалан, эв зохицол гэгч зүйл үгүй болно. Эцэст нь хэлэхэд зөвхөн хүчирхэг болоод уужим сэтгэлт нэгэн өршөөж, хайрлаж чадна. Тэвчье. Бурхан бидэнд дайсны хайрлах, өршөөх хүчийг хайрлана гэж залбиран тэвчье. Энэ замд нэгдье. Хайраар ялагч нэгэн болох замд.”

Чадан ядан үсэглэсэн дээрх зүйл болвоос хүндэт ерөнхийлөгч гяндангийн умгар өрөөнөөс том хүүдээ бичсэн захидалын агуулга болно. Тэрээр сард ганцхан удаа маш хязгаарлагдмал агуулгатай захидалыг зөвхөн гэр бүлдээ хатуу хяналтын доор бичих боломтой байсан юм. Бодол санаагаа шүүж, үгээ тунгааж гарцаагүй хүргэхийг хүссэн үгээ л бичсэн байж таарна . Тэр үг нь бурханы үгс байжээ. Тэрээр бурханы үгээр хүч сэлгэж бурханы үгээр хүүтэйгээ, гэр бүлтэй мэндэлж байжээ. Бурханы үгээр үг захиасаа хэлж байжээ. ТЭРЭЭР ГАЙХАМШИГТ ИТГЭГЧ БАЙЖЭЭ.

Эрхэм ерөнхийлөгчийн итгэлийн захидлыг уншиж, түүний итгэлийн түүх, итгэлийн үгэнд нь сэтгэл хөдөлж бас ухаарч, ойлгож, өөрийн амьдрал, итгэлийн үзүүртэйгээ уяж холбосон минь энэ ээ. “Ивээл их байлаа” гэж хэлж болно. Цаашид энэ номны агуулгаас үргэлжлүүлэн хуваалцахыг бодно оо. Бурхан ч таалах биз ээ.

Англи хэл дээрх ном нь:
PRISON WRITINGS, KIM DAE JUNG, University of California Press, 1986

Бурханы үгээр хандлагдан сүлэгдсэн “сүүтэй цай” мэт үгс бүхэн танд хүрэх болтугай. Тэгээд YDMN-ханы сэтгэлийн алжаалыг тайлж, итгэл болоод сүнсний баяр хөөрийг оргилуулах болтугай.


GOD BLESS ALL OF YOU
GOD BLESS YDMN


Ариунбаатар
2009 оны 12 сарын 11

"ҮГ" хэмээх үгийн өмнө

“ҮГ”-р бүтээгчид болцгооё

ҮГ-г минь сонсох хүмүүс, ҮГ-ээ үлдээх орон зай зөвшөөрсөн аугаа нэгэнд талархаад ундарсан бодол, ургасан үгээ толилуулъя.
Тэрхүү бодол ундраасан үг маань өөрөө “ҮГ” билээ. Эхлэл үгүй, төгсгөл үгүй үг хэмээх зүйлийн тухай бодож, ҮГ хэмээн их хүчний өмнө толгой мэхийн бодлогширч, мөн тэрхүү “ҮГ”-ийг холбон танд хүргэж байна.

Өнөөдөр Нобелийн “Энх тайвны шагнал” хүртсэн хоёр хүний тухай олж мэдлээ. Нэг нь үүний өмнө итгэлийнх нь тухай бичиж та бүхэнтэй хуваалцсан нэгэн билээ. Солонгосын ардчилалын хүндэт эцэг Ким Дэжүн ерөнхийлөгч 2000-нд энэ шагналыг хүртэж байжээ. Түүний хөдөлшгүй бат үзэл нь, амь нас нь аюулын ирмэг дээр хүрээд байхдаа ч, гяндангийн давчуу өрөөн шаналахдаа ч, цаазаар ял сонсохдоо ч өөрчөгдөөгүй хүмүүнлэг, ардчилсан үзэл нь энэ шагналд хүргэсэн байж таарна. Энэ үзэлийнх нь цаана бурханд итгэх бат итгэл байсан юм.
Харин Обама дэлхий нийтийг сэрээж, улс орон бүхнийг “орчин үелэг энх тайванд”-д уриалж, тодорхой хэлбэл цөмийн зэвсэггүй дэлхий болох ёстой хэмээн шийдэмгий хэлж, түүндээ дэлхий нийтийг ятган үнэмшүүлж чадсан үг нь энэ шагналын эзэн болгосон гэж болно.
Товчхондоо үзэл үг хоёр тэднийг нэр хүндэт үйлсийн эзэн болгожээ. Үзэл үгээр илэрдэг. Хүн юу гэж итгэнэ. Түүгээрээ юмыг харж, юманд хандана. Энэ нь үзэл болно. Ким Дэжүн ерөнхийлөгч бурханы нэгэнт хүнд олгочихсон эрх, эрх чөлөөг хүний нийгэм өөрөө гажуудуулах ёсгүй, хүн бүгд адилхан бурханы бүтээл болохын хувьд нэг нэгнээ адил тэгш хүндлэн үзэж, хайрлаж өршөөж чаддаг байх ёстой гэж хөшүүн хатуу цагт хөдлөшгүй бат итгэсэн. Энэ итгэл нь үзэл болсон. Үзэл нь нобелийн шагналд хүргэсэн.
Обамагийн хувьд хүн төрөлхтөн өөрийн хийсэн зэвсэгээр өөр хоорондоо өрсөлдөж, бие биенээ дарангуйлах ёсгүй. Улс орон бүр тэгш эрхтэй, “ЗӨВ” оршин тогтнох ёстой. Бурханы бүтээж өгсөн эх дэлхийгээ хайрлах ёстой. Бид өөрчлөгдөж чадна. Бид хийж бүтээж чадна(We can change. We can do) гэсэн “ҮГ”-г хэлж, “ҮГ”-р итгэл найдвар төрүүлж чадсан билээ.
Ингэж итгэлээс үг төрж, үг өөрөө итгэлийг төрүүлж, амьдралыг өөрчилж, бүтээж чаддаг байна.

“Эхэнд үг байсан, Үг нь Бурхан байсан ” хэмээн Иохан ном эхэлдэг. Яагаад ч юм энэ хамгийн анх миний ой тойнд үлдсэн библийн “ҮГ” билээ. Библийн хаана нь бичигдсэн, хэзээ хаана уншсан, эсвэл сонссоныг санадаггүй байсан ч энэ үг “ҮГ” чигээрээ надад үлдсэн байсан юм.

Угаас амьдрал гэдэг үгээр эхэлж, үгээр бүрэлдэн бий болж, хүний амьдрал үг(дурсамж) болон төгсдөгсөн бус уу. Эхэнд “ҮГ” байжээ хэмээсэн нь ертөнц үгээр үүссэн гэсэн үг бөгөөд “Гэрэл бий бол” хэмээн бурхан хэлэхэд гэрэл бий болсон гэж бичигдээгүй гэж үү. Тиймээс үг хэмээгч нь ширхэг дусал нийлсээр гол мөрөн, далай тэнгис болдог шиг, хүчилтөрөгч нийлсээр агаар мандал болж, нэгэн эс нийлсээр түмэн бодис, мянган амьтан бүрэлддэг шиг анхдагч, бүхнийг бүтээгч “нэгж хүч” буюу.
Оюун санаа, сүнсий хувьд үгийн энэхүү “БҮТЭЭГЧ ХҮЧ” бүр ч хязгааргүй. Үгээс итгэл төрж, үгээр итгэл батжина. Бид ийм хүчит үгээр ярьж, бид ийм үгээр харилцаж, бид ийм үгийг сонсож, ийм үгийг уншиж, ийм төгс хүчит үгээр бичдэг ажээ.
Нөгөө талаас оргүй хоосноос орчлон ертөнцийг бүтээсэн шиг одоо байгаагаас илүүг, онцгой сайхныг бүтээ гэж бүтээхийн хүчтэй “ҮГ”ийг бурхан бидэнд эрх мэдэл болгон, эзэмшил болгон өгсөн гэлтэй. Ийм үгийн өмнө өмнө толгой мэхийн бодлогширном(humbled and mindful). Ийм бүтээхийн эрх, биелүүлэхийн хүчтэй үгээр би бишрэл дүүрэн бичнэм.
Хүн бурханы дүрээр төрсөн юм бол мөн бурханы үгтэй төрсөн байж таарна. Сонсдог, ярьдаг төрөөд, уншдаг бичдэг болсон юм бол бурханы ҮГ-ийн хүчийг өөртөө агуулсан байна гэсэн. Үгийн эрхтэй төрсөн юм чинь бүтээхийн үүрэгтэй, тэрхүү үгээр өөрийн гэсэн “ҮГИЙН БҮТЭЭЛ”г үйлдэхийн зарлигтай болсон байж таарна. Үгийн тэрхүү БҮТЭЭХ ХҮЧ, БҮТЭЭХ ЭРХ, БҮТЭЭХ ҮҮРЭГ-г хэн нэгэнд сайн мэдээ сонсгоход зориулахын тулд ч байж болох юм.
Энэхүү “сайн зарилга”-н доор би сонссон ҮГ-ээ өөрийн ҮГ болгон танд хүргэж байна гэж хэлж болох юм. “ҮГ” хэмээх үгийг ухааруулж, үгийн бүтээх хүчийг ойлгуулсан бурханд талархаад үгээр бүтээхийн үүргээ биелүүлэхийн төлөө хичээх болно хэмээн амлая.
Үгээр бүтээгдсэн дэлхийд төрж, үгээр өсөн, үгэнд итгэсэн та бүхэн минь “бүтээхийн хүчтэй бурханы үг”-ийг хичээнгүйлэн сонсож өөр өөрсдийнхөө “ҮГ”-р бусдыг бүтээн босгогчид болоорой хэмээн ерөөе.

ҮГ-ийг шамдан сонсож ҮГ-р бүтээгч YDMN-чүүд байх болтугай.
Ариунбаатар 2007 оны 12 сарын 13

ALVIN TOFFLER-н үг

앨빈 토을러의 일상

자기 관리

그는 매일 세계의 신문들을 상세하게 본다. 특히 신문의 행간이 주는 말에 귀를 기울인다. 예를 들면 어느 나라에서 야당 의원이 감옥에 들어갔다는 기사를 보고 무언가 특별한 이야기가 있을 것 같으면 직접 방문하기도 한다.
그는 책벌레이다. 면도할 때도 책을 옆에 끼고 있을 정도로 그는 항상 책을 본다. 책은 다른 사람이 연구한 것을 단시간에 자기 것으로 단들 수 있는 가장 중요한 통로다.
그의 저녁 식사는 귀한 만남의 시간이다. 대부분은 그가 모르는 분야의 미래를 알기 위해 노벨상 수상자들과 식사를 하면서 즐기곤 한다. 예를 들면 유전학을 전공한 생물학자를 만나 그 분야의 발전과 미래에 대해 이야기를 듣고 그것을 이미 알고 있는 사회와 정치, 경제와 연결해서 미래 사회가 어떻게 변화할 것인가에 활용하곤 한다.
예컨대 그는 다양한 사람과의 만남, 탐구와 호기심, 사색과 독서, 그리고 관찰과 분석을 통해 이 세상에 대한 통찰과 미래를 읽는 안목을 얻는다.
토플러는 일을 할 때 그만의 독특한 원칙이 있다. 전문화의 굴레에 빠지지ㅣ 않기 위해 노력한다는 점이다. 그는 별개의 독립적인 분야에만 국한하지 않고 각기 다른 분야의 학문에서 많은 아이디어와 정보를 모아 하나의 정체적인 아이디어로 만들어낸다. 이는 과학, 문학, 법학 등 다양한 분야의 명예박사 학위를 갖고 있다는 것으로도 확인할 수 있다. 실제로 그는 공장에서부터 백악관, 비즈니스 매거진, 대기업 컨설팅 전문가 등에 이르기까지 미래의 변화를 읽어낼 수 있는 건거가 있는 곳이라면 어디든 망설이지 않는다.
이와 같은 특이한 행보는 일반적인 시각과는 다은 반식으로 현실을 보는 법, 현실을 새롭게 조합하는 법과 연관되어 있다.

토플러는 <미래의 쇼크>에서 이런 말을 했다.
“인류가 생존한 5만 년을 62년의 생애로 나눈다면 인류는 그 동안 약 800번을 산 셈이다. 오늘날 우리가 일상적으로 사용하는 물품들의 절대다수는 800번째 생애에 탄생한 것이다.”
그의 말대로 인류는 최근 수십 년 동안 급격한 변화의 중심에 놓여 있다. 지구가 탄생한 이후 지급까지의 역사를 1년이라 한다면 생물이 처음 생겨난 것은 4월 정도의 일이고, 인간이 생겨난 때는 12월 31일 저녁 무렵에 해당한다. 현재 지구에서 가장 번성하고 있는 생물인 인간은 사실 지구 시간표의 1000분의 1밖에 채우지 못하고 있다.

지구상에 일어난 거의 대부분의 변화는 12월 31일 저녁부저 시작되었다. 밤늦은 11시가 넘어서야 농경을 시작했고, 자정이 되기 수십 초 전에야 비로소 문자를 발명했다.
자정 이전 1초 동안 인간이 슨 어너지는 그 전까지 인간이 쓴 모든 에너지보다 많은 양이다.

출처: 김용철, Alvin Toffler, 21세기를 움직이는 사람들, 2008

Нурууны үе мөчний дасгал

Үе мөч өвдөхөд хийх иллэг